ႏြားရုိင္းသြင္းခ်ိန္ႏွင့္ဂငယ္ေကြ႔စစ္တမ္း
(မင္းဒင္ ေရးသည္။)
နိဒါန္း
ဤစစ္တမ္းသည္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအကူးအေျပာင္းေပၚ စာေရးသူစဥ္းစားဆင္ျခင္ခ်က္တစ္ရပ္သာျဖစ္ျပီးအတၱေနာမတိကုိ အေျခခံသည္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ယံုၾကည္လက္ခံရန္မဟုတ္။ ဆင္ျခင္ေတြးေတာရန္ သာျဖစ္ေၾကာင္း ဦးစြာေျပာလုိသည္။အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းသည္၊မည္သုိ႔ေသာတြန္းအားေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာရေၾကာင္း မွန္ကန္စြာေစ့ငုႏုိင္လွ်င္ လာလတၱံ႔ေသာ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မ်ား တြင္ ျမန္မာလူထုတရပ္လံုး၏ ေရွ႕ဆက္ရမည့္ခရီးအတြက္ လွမ္းရမည့္ေျခလွမ္းအမွန္ကုိ တြက္ဆႏုိင္ေကာင္းသည္။တြက္ဆမွဳလြဲမွားလွ်င္ (၂၀၁၅)ခုႏွစ္ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးပင္လယ္ျပင္တြင္ မုိးသက္မုန္တုိင္းက်ေရာက္ႏုိင္သည့္အလားအရွိေနသည္။
(၁)စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းၾကီး၏ မဟာဂရုဏာေတာ္ေပေလာ။
(၂၀၁၀)ခုႏွစ္တြင္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းသည္ စစ္အစုိးရအာဏာရွင္စံနစ္မွသည္၊ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔ ျဗဳန္းဒုိင္းၾကီး ဦးတည္ခ်ဳိးေကြ႔ လာခဲ့သည္။ဗမာ့စစ္တပ္အသိုင္းအဝိုင္းကမူ ျမန္မာႏုိင္ငံေရးအကူးအေျပာင္းသည္ ယခုအခါစာဖတ္ေနသူၾကီး၏ မဟာဂရု ဏာေတာ္ဟုဆုိကာ အမႊန္း သူ႔ကုိတင္ၾကသည္။ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္းၾကီး၏အၾကင္နာတရားဟု တုိက္ရုိက္တမ်ဳိး၊သြယ္ဝိုက္၍ တသြယ္ မီးေမာင္းထုိးျပေနခဲ့ၾကသည္။
သုိ႔ေသာ္ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနျဖင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္းသုိ႔ဝင္ေရာက္လာျခင္း၊ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ရုတ္ျခည္း ရပ္ဆုိင္းျခင္း ၊ေျမာက္ကုိးရီးယားႏွင့္စစ္ေရးက႑ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ေတာက္ျခင္းစသည့္ကိစၥရပ္မ်ားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္အေတာ္မ်ားမ်ာ သည္ မထင္မွတ္ပဲ အဆက္အစပ္မဲ့ဆင့္ကဲဆင့္ကဲျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။
တိတိက်က်ဆုိရလွ်င္ အာဏာတည္ျမဲေရးအတြက္ တရုတ္ျပည္ၾကီးကုိ အစြန္းတဖက္နင္းကာ အမွီသဟဲျပဳခဲ့ေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး ေဟာင္းသည္ ျမစ္ဆံုစီမံ ကိန္းရပ္နားမိန္႔ကုိ မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် ေပးဖြယ္ရာမရွိသလုိေျမာက္ကုိးရီးယားႏွင့္ေညာင္ညိဳပင္လမ္းခြဲသုိ႔ ေရာက္ရန္ ခိုင္လုံေသာအေၾကာင္းလည္းမရွိေခ်။ေသခ်ာေသာ အခ်က္မွာျမစ္ဆံုကိုရပ္ဆုိင္းျခင္း၊ေျမာက္ကုိးရီးယားႏွင့္ လမ္းစျဖတ္ျခင္း၊ မီဒီယာကုိအထုိက္ အေလ်ာက္လြတ္လပ္ ခြင့္ေပးျခင္းတုိ႔သည္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ အလွည့္အေျပာင္း၏ထင္ရွားေသာ သေကၤတမ်ား ျဖစ္ေလရာ အဆုိပါတုိက္ပြဲေခၚသံတံပုိးခရာအျဖစ္ ဒီမုိကေရစီေရွ႕ေျပးစည္ေတာ္ကုိ ရြမ္းဝံ့သည္မွာ အလြန္တရာဆန္းျပားေနသည္။
စစ္အစုိးရသည္တရုတ္ႏိုင္ငံႏွင့္ စစ္ေရး၊စီးပြားေရးက႑မ်ားတြင္ အလြန္အကၽြံေျခလွမ္းမွားမ်ားကုိ လွမ္းခဲ့သည္။ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္း၊ ေက်ာက္ျဖဴကူမင္းေရနံပုိက္လုိင္းတုိ႔အျပင္ မ်ားျပားလွစြာေသာ သယံဇာတမ်ား၊တုိင္းျပည္၏ အဓိကရ စီမံကိန္းမွန္သမွ်ကုိ တရုတ္ တုိ႔လက္သုိ႔ထုိးအပ္ထားခဲ့သည္။၂၀၀၁မွ ၂၀၀၅အထိ ေျမာက္ကုိးရီးယားႏွင့္စစ္ေရးေျခလွမ္းက်ဲခဲ့ကာ ႏ်ဴကလီးယားအိပ္မက္ကုိ မက္ခဲ့ၾက သည္။ထုိသုိ႔ေသာအေျခအေနတြင္ ျမစ္ဆံုကုိရပ္၊တူးလက္စဥမင္လုိဏ္ေခါင္းတုိ႔ကုိဆုိင္းငံ့ကာ ကုိယ့္တံေထြးကုိ ျပန္ျမိဳလ်က္၊ အေနာက္သုိ႔ မ်က္ႏွာျပန္မူ၍ လက္ႏွစ္ဖက္ကုိဆန္႔တန္းခဲ့ျခင္းသည္ ဗုိ္လ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေဟာင္း၏အစီအမံျဖစ္သည္ဆုိလွ်င္ က်ားဥပုပ္ေဆာင္ ဝင္၍သက္သတ္လြတ္စားသည့္ႏွယ္ ယုတၱိမတန္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။
ကမၻာကုန္ က်ယ္သေရြ႕အာဏာကုိဖက္တြယ္ထားမည့္အစီအမံမ်ားကုိ ရုတ္တရက္စြန္႔လႊတ္လုိက္ျခင္းသည္ ဂႏၱဝင္လူမုိက္ၾကီး ေန႔ခ်င္းညခ်င္းအျမင္မွန္ရသြားသည့္ စိတ္ကူးယဥ္ဇာတ္လမ္းသဖြယ္ဒ႑ာရီဆန္လြန္းလွသည္။ထုိ႔အတူ အေမရိကန္သမၼတၾကီးကုိယ္တုိင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး၏အစီအမံကုိနာခံယံုၾကည္လ်က္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ခန္းမစင္ျမင့္ဆီသုိ႔ၾကြေရာက္ေတာ္မူလာသည္၊ ဆုိပါ လွ်င္ အဆုိ ပါဆင္ျခင္ခ်က္မွာ စိတ္ေပါ့သြပ္သူ၏အေတြးသာျဖစ္ခ်ိမ့္မည္။ထုိ႔အတူကမၻာႏိုင္ငံအသီးသီးအေနျဖင့္ ၎တုိ႔ရရန္ရွိသည့္ ေၾကြးျမီတုိ႔ကုိ ရက္ေရာစြာေလွ်ာ္ပစ္ၾကျခင္းသည္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေဟာင္းကုိ ယံုၾကည္၍ေတာ့ မျဖစ္တန္ရာ။
ထုိသုိ႔ဆုိလွ်င္ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအကူးအေျပာင္းသည္ အဘယ္ဆီမွ ျမစ္ဖ်ားခံပါသနည္း။
(၂)ထူးဆန္းေသာစာတစ္ေစာင္
စစ္တပ္အတြင္း၌ပင္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးတုိ႔၏ ညစ္နည္းတစ္ေထာင္ကုိ စိတ္ပ်က္လာေနသူအခ်ဳိ႕အမွန္ပင္ရွိခဲ့ေလသေလာ ေတြးေတာ ဖြယ္ကိစၥရပ္မ်ားရွိခဲ့သည္။ စာေရးသူထံသုိ႔ပင္ တပ္မေတာ္အရာရွိတစ္ဦးအမည္ခံကာ ၂၄၊ေအာက္တုိဘာ၂၀၀၈ေန႔ရက္စြဲျဖင့္ ေမးလ္တစ္ေစာင္ေရာက္လာဖူးသည္။ထုိစာ၏ဆုိလုိရင္းမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအကူးအေျပာင္းအတြက္ စီမံခ်က္တစ္ရပ္ေရးဆြဲ တင္ျပျခင္း ျဖစ္၏။အဆုိပါေရႊျပည္ေတာ္စီမံခ်က္ကုိ ထုိစဥ္က တာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ ဒုတိယဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးတစ္ဦးက ဦးေဆာင္သည္ဟု ေဖာ္ျပထား သည္။ ယင္းစီမံခ်က္ကုိအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ ႏုိင္ငံ အလုိက္ စစ္ဆင္ေရးတာဝန္္ခံမ်ား ပင္လ်ာထားသတ္မွတ္သည့္ အဆင့္အထိ စာေရးသူပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးသည္။ ဥမာ၊ စစ္ဆင္ေရး ဌာနခ်ဳပ္အမည္ဝွက္ ေနာင္ရုိး။ထုိင္းႏုိင္ငံ တာဝန္ခံ မုိးၾကိဳး။ မေလးရွား ႏိုင္ငံတာဝန္ ခံပ်ံလႊား စသည္ျဖင့္...။ စာေရးသူ၏ပါဝင္ သက္မွဳ ကာလသည္ တလခြဲခန္႔ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။
၎စာပါစိတ္ဝင္စားဖြယ္။စဥ္းစားဆင္ျခင္ဖြယ္ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေပၚသံုးသပ္ခ်က္ထားမ်ားမွာေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္၍မူရင္းစာသားအတုိင္းေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။ယင္းသံုးသပ္ခ်က္မ်ားမွာ ၂၀၀၈ႏွစ္ကုန္ပုိင္းဗမာျပည္အေျခအေနျဖစ္သည္ကုိသတိျပဳေစလုိပါသည္။
- လက္ရွိအစုိးရအေျခအေန
ႏုိင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးတကၠသုိလ္သင္တန္း အမွတ္စဥ္ (၉) သင္တန္း ၊ သင္တန္းဆင္းကာလ (၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ၊ဒုိတယေလးလပတ္ ကာလအတြင္း) အစုိးရအဖြဲ႕ျပင္ဆင္ဖြဲ႕စည္းမွဳအတြက္ အထူးအားထည့္ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း၊ ျပည္ေထာင္စုၾကံ႕ခုိင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရး အသင္းအား ႏုိင္ငံေရးပါတီတစ္ရပ္အသြင္ ကူးေျပာင္းရန္စုဖြဲ႕ျပင္ဆင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း ၊ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္ပုိင္းမ်ားကုိ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ရန္ စည္းရံုးျပီး လက္နက္ကုိင္တပ္မ်ားကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ရန္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျပည္တြင္း ႏုိင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားကုိ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ ျဖိဳခြင္းတားဆီးျခင္း ၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွအပ အျခားေျမေပၚႏုိင္ငံေရးပါတီ မ်ားကုိ ေရြးေကာက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းေပၚဆြဲတင္ျခင္း ၊ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ကုိ တရား၀င္ဖ်က္သိမ္းျခင္း အစရွိေသာ ႏုိင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရမည့္ျဖစ္သည္အတြက္ ႏုိင္ငံေရးအက်ပ္အတည္း မ်ားရွိေနသည္။
- အတုိက္အခံမ်ားအေျခအေန
တည္ဆဲအစုိးရျဖဳတ္ခ်ေရးဘံုလုပ္ငန္းစဥ္အားလက္ေတြ႕က်က်ပူးေပါင္းအေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ တူညီေသာမဟာဗ်ဴဟာအခင္းအက်င္း မ်ားမရွိျခင္း ၊ ညီညြတ္ေသာအင္အားစုအျဖစ္ ဦးေဆာင္မည့္လူ။ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ရပ္ မရွိျခင္း လက္က်န္တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကလည္း နယ္ေျမအလုိက္ဟန္ခ်က္ညီစစ္ေရး အရထုိးေဖာက္တုိက္ကြက္ေဖာ္ရန္ အင္အားမရွိျခင္း ။ ျပည္သူလူထုႏွင့္ တပ္မေတာ္က ယံုၾကည္အားကုိးရ ေလာက္ေသာႏုိင္ငံတကာေထာက္ခံမွဳရရွိသည့္ စင္ျပိဳင္အစုိးရ တစ္ရပ္အသင့္မရွိျခင္း။
- ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေျခအေန
ႏုိင္ငံတကာဖိအားေပၚမူတည္၍ အေလ်ာ့အတင္းလုပ္ ႏုိင္ငံေရးကစားကြက္ပံုေဖာ္ျခင္း ယာယီအားျဖင့္ တားဆီးမိန္႕ရုပ္သိမ္းေပးျပီး လူထုႏွင့္ထိစပ္မွုေပးကာလူထုအတြင္းမွ လုပ္ၾကံမွဳ (ဖန္တီးခ်က္) ျဖင့္ အဆံုးသတ္ေစျခင္း ။
(၃)အံဝင္ဂြင္က်ထူးဆန္းစြာတုိက္ဆုိင္ေနမွဳ
စာေရးသူမွတ္မိသမွ် ၎အီးေမးလ္စာပါစီမံခ်က္၏အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ အတုိခ်ဳံးအားျဖင့္ေအာက္ပါအတုိင္းျဖစ္၏။
၁။အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္အုပ္စုႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ေပးရန္
၂။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ေခါင္းေဆာင္တင္ေျမွာက္ရန္
၃။ တုိင္းရင္းသားအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အေျပလည္ဆံုးညွိႏွဳိင္းေဆြးေႏြးရန္
၄။ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာ့အတုိက္အခံမ်ားႏွင့္ ေျပလည္မွဳရရွိေစေရးအတြက္ ညွိႏွဳိင္းခြင့္ရႏိုိင္ေရး ခ်ိတ္ဆက္ေပးရန္
အဆက္အသြယ္ မ်ဳိးစံုျဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္စံုစမ္းသည့္အခါ စာေရးသူထံေမးလ္ပုိ႔သူမွာ ျမန္မာစစ္တပ္အသိုင္းအဝုိင္းၾကားတြင္ နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ ဒုိးလိုေမႊေရလုိေႏွာက္က်င္လည္ခဲ့သူျဖစ္ ေၾကာင္းခိုင္မာစြာသိရသည္။ထုိထူးဆန္းေသာေမးလ္သည္ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္တခ်ဳိ႕ ထံသုိ႔လည္း ေရာက္ရွိခဲ့ဟန္ရွိေသာ္ျငား အဆုိပါစာအေပၚတစ္စံုတစ္ရာ မွတ္ခ်က္ျပဳသံကုိမူ ထူးဆန္းစြာ၊တစ္လံုးတစ္ပါဒမွ် စာေရးသူ မၾကားမိေခ်။ မၾကာမီစာေရးသူ၏ေမးလ္အေကာင့္သည္ ထူးဆန္းစြာ အဟက္ခံခဲ့ရသည္။
မည္သုိ႔ဆုိေစ စာေရးသူအေနျဖင့္ဗမာ့စစ္ေထာက္လွမ္းေရး၏တန္ျပန္နည္းဗ်ဴဟာအခ်ဳိ႕ကုိ ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္နားလည္ေနသည့္အတြက္ အဆုိပါအီးေမးလ္ပါစီမံခ်က္ အျပည့္အစံုကုိ ယံုၾကည္လက္ခံရန္အေၾကာင္းမရွိေခ်။သုိ႕ေသာ္ယခုစာေရးေနခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္တြင္ အထက္ေဖာ္ျပပါေလးခ်က္အနက္မွ သံုးခ်က္သည္ ထူးဆန္းစြာ အံဝင္ဂြင္က်ျဖစ္၊တုိက္ဆုိင္ေနသည္ကုိ အံ့ၾသဖြယ္ေတြ႔ျမင္ေနရသည္။
စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္အရူးအႏွမ္းသဖြယ္ စီမံထားေလသည့္ အဆုိပါ ေရႊျပည္ေတာ္စစ္ဆင္ေရးသည္ အဘယ္ေၾကာင့္ လက္ရွိျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနႏွင့္ ထူးဆန္းစြာ တုိက္ဆုိင္ေနပါသနည္း။ အေမရိကန္ႏွင့္အေနာက္အုပ္စုသည္အရူး အိပ္မက္ကို အေကာင္ အထည္ ေဖာ္ေလာက္ေအာင္ အေတြးအေခၚမညံ့ ဖ်င္းတန္ရာ။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ႐ုံး စာအမႇတ္ ၁၅၁(၂)/၈/၃ျဖင့္ လႊတ္ေတာ္သို႔ ေပးပို႔ခဲ့သည့္ (၂၉-၉-၂ဝ၁၁) ေန႔စြဲပါ သဝဏ္လႊာျဖင့္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ ရပ္တန္႔ေစခဲ့သည္။တရုပ္ကုိအာခံသည့္ ေျခလွမ္းသည္ ကမၻာ့အင္အားၾကီးႏုိင္ငံ တခု၏ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံရွိပါမွသာ ျဖစ္ႏိုင္ေကာင္းသည့္ ကိစၥျဖစ္၍ယင္းျမစ္ဆံုရပ္ဆုိင္းျခင္းသည္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး၏ အစီအမံမဟုတ္ တန္ရာေခ်။
ဤေဆာင္းပါးကုိေရးရျခင္းမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းသည္ ျမန္မာစစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တုိ႔၏ ေတြးေခၚေျမွာ္ျမင္မွဳေၾကာင့္ မဟုတ္ပဲ တစ္စံုတစ္ခုေသာ မဟာဗ်ဴဟာလွဳိင္းတံပုိးၾကီးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ဟန္ရွိၾကာင္း ဆင္ျခင္ယုတၱိတစ္ရပ္ထုတ္ယူရန္သာျဖစ္၏။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)