`အမွန္ေပါ့၊ ျမန္မာဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ့ မူလဘြဲ႔အမည္ဟာ မဟာမင္းလွမင္းေခါင္တုိ႔ ၊ဘယဂါမဏိတုိ႔လုိ နာမည္မ်ဳိးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္၊ မုန္းသူဘက္ကေရးတဲ့ မွတ္တမ္းဆုိတာ သတိျပဳပါ၊ အခုေျပာျပခ်င္တဲ့ စစ္ပြဲစီးရီးဟာ အႏုစာ၀ါရီညီအမနဲ႔တုိက္တဲ့စစ္ပြဲ မဟုတ္ဘူး၊အႏုစာ၀ါရီညီအမခုခံတုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲဟာ ဒီစစ္ပြဲမတုိင္ခင္ ၂၄ႏွစ္ ၊ျမန္မာဘုရင္ဆင္ျဖဴရွင္လက္ထက္က ျဖစ္ခဲ့တာ၊လင္းဆက္ေရ၊ ျမန္မာ့သမုိင္းမွတ္တမ္းေတြမွာေတာ့ ဖူးခက္တုိက္ပြဲဆုိတာ ဒီေန႔ထက္ထိ ကိုယ္မဖတ္ဖူး၊ မၾကားဖူး ေသးဘူး။ မွတ္တမ္းတင္ထားတာ မရွိသေလာက္ပါပဲ။တုိ႔ႏိုင္ငံဟာ အမွတ္အသားအားနည္းတဲ့ တုိင္းျပည္ဆုိတာ ၀န္ခံရ လိမ့္မယ္။လြန္ခဲ့တဲ့ေခတ္ေတြမွာ တုိ႔ျမန္မာသမုိင္းကုိ အဂတိတရားကင္းကင္းနဲ႔ မေရးႏိုင္ခဲ့ၾကဘဲ ေဘာင္းေတာ္ညိမ့္စိတ္ ေတာ္သိတဲ့၊အရွင္သခင့္ဘုန္းေတာ္ဘြဲ႔ကုိ ေဖာ္က်ဴးတဲ့၊ အာဏာလက္ကုိင္ရွိသူက သူ႔ေနရာတည္ျမဲေရးအတြက္ ဖန္တီးခဲ့တဲ့ မွတ္တမ္းေတြသာ တမိုးလံုးေဖ်ာက္ဆိပ္ ျဖစ္ေနခဲ့တာကလား။ ဖူးခက္သမုိင္းကုိေရးတဲ့သူက စေကာ့လူမ်ဳိးကြ။ သမုိင္း မွတ္တမ္းတုိင္းလုိလို မွတ္တမ္းျပဳသူရဲ့ အတၱေနာမတိ မကင္းၾကတာေၾကာင့္ ျမန္မာပညာရွင္ေတြ ေသခ်ာေလ့လာ ျပဳစုတဲ့ မွတ္တမ္းေတြနဲ႔ တုိက္ဆုိင္ျပီး သမုိင္းသခၤန္းစာ ထုတ္ယူႏိုင္ရင္ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းလိမ့္မလဲ၊ သမုိင္းကုိ ေလ့လာရင္း လူမ်ဳိးတမ်ဳိးစီရဲ့ မတူညီတဲ့စရုိက္ေတြကုိပါ သတိျပဳ လာႏိုင္တယ္။ ထုိင္းနဲ႔ျမန္မာဟာ စိတ္ဓာတ္ခံစား ခ်က္ခ်င္းမတူၾကဘူး ထုိင္းေတြ ေအးေအးေနခ်င္ၾကတဲ့လူမ်ဳိး၊ ဗမာေတြက ဇာတိပုညဂုဏ္မာနကုိ မက္ေမာတဲ့လူမ်ဳိးလုိ႔ ကိုယ္ေကာက္ခ်က္ ခ်မိတယ္။ မင္းလုိ ေခတ္လူငယ္တေယာက္ဟာ ယိုးဒယားျမန္မာ ဖူးခက္တုိက္ပြဲ သမုိင္းကုိ သိသင့္တယ္ ထင္ပါရဲ့´
ေရႊထီးေဆာင္းခဲ့တဲ့ေခတ္ကုိ အလြမ္းသည္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုတင္ေမာင္ညြန္႔ရဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္က စာသားကုိ ကုိးကားျပီးေျပာရရင္ ၊ အတက္အက်ဆိုတာ လူမိ်ဳးတုိင္းႏုိင္ငံတိုင္းမွာ ရွိႀကပါတယ္။ တက္ရင္လည္း ဘာေႀကာင့္၊ က်ရင္ လည္း ဘာေႀကာင့္ဆိုတာကိုေလ့လာျပီး သင္ခန္းစာယူျပီး မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာအက်ိဳးရိွေအာင္ အသုံးခ်ရပါမယ္။ ဂ်ဴးေတြကိုႀကည့္ပါ။ ေဂ်ရုဆလင္မွာ ဘုရင္ေစာလမုန္ေခတ္က တည္ထားခဲ့တဲ့ ဘုရားေက်ာင္းႀကီး ရွိခဲ့တယ္။ ဘယ္ေလာက္ ခမ္းနားသလဲဆိုအမိုးလုပ္ဖို႕အတြက္ လက္ဘႏြန္ေတာင္ေပၚက စီဒါထင္းရွဴးပင္ေတြကိုလူတစ္သိန္းအင္အားနဲ႔ အႏွစ္ႏွစ္ ဆယ္ေတာင္ ခုတ္ခဲ့ရတယ္လို႔ စာထဲမွာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာေရာမေတြ လက္ခ်က္နဲ႕ ပ်က္စီး သြားတာေၾကာင့္ အေနာက္ဘက္နံရံ တစ္ခ်ပ္ ပဲက်န္ေတာ့တယ္။ ဒီနံရံႀကီးဆီကို ဂ်ဴးေတြလာလာျပီး ငိုႀကလို႔ “ငိုေႀကြးရာ နံရံ” ( Wailing Wall)လို႕ေတာင္ေခၚႀကတယ္။ ဂ်ဴးေတြက သူတို႔ဟာ ဘုရားသခင္ရဲ႕အေရြးေကာက္ခံလူမ်ိဳး၊ ပါလက္စတိုင္းနယ္ဟာ သူတို႔ကိုဘုရားသခင္က ေပးခဲ့တဲ့ “ပ်ားရည္နဲ႔ႏုိ႔စီးဆင္းရာေျမ”လို႔ ယံုႀကည္ႀကတယ္။ ဒီနံရံႀကီးဟာ ဒီေျမမွာ သူတို႔ ထြန္းကားခဲ့တဲ့ သက္ေသပဲေလ။သူတို႕ရဲ႕ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရးကို မီးထိုးေပးေနတာပါပဲ။ ဒီစိတ္ဓာတ္နဲ႕ပဲ စစ္ႀကီးျပီးေတာ့ အာရပ္ေတြ ပတ္လည္ဝိုင္းေနတဲ့ႀကားမွာစြာေနႏိုင္၊ စစ္္ပြဲတိုင္းမွာႏုိင္ေနတာ အားလံုး အသိပါပဲ´
ဟု အစခ်ီကာ ဖူးခက္ျမိဳ႕တြင္ ဆင္ႏႊဲခဲ့သည့္ ဗမာဗုိလ္ခ်ဳပ္မင္းၾကီးငဦး၏ ယိုးဒယားဗမာစစ္ပြဲအေၾကာင္းကုိ ေရွးေခတ္ ေဟာင္း၊ ေအာက္ေမ့ဟန္ျဖင့္ ဖူးခက္ေရာက္ျမန္မာဧည့္သည္လူငယ္ ညီလင္းဆက္အား ေျပာျပေနရာ က်ေနာ့္မွာ ကုိသက္ခိုင္၏ဇာတ္လမ္းကုိ နားေထာင္သူပရိသတ္ျဖစ္ရျပန္ေလသည္။
အခန္း(၄)
ဖူးခက္ေရာက္ ျမန္မာ့ထုိးစစ္
`အဲဒီစစ္ပြဲသမုိင္းေၾကာင္းကုိ မူလေရးသူဟာ မေလးကဗ်ာဆရာတဲ့၊ သူဟာ အဲဒီစစ္ပြဲေတြမွာ ကိုယ္တုိက္၀င္တုိက္ခဲ့ဖူး တဲ့သူ၊ သူေရးခဲ့ကဗ်ာကုိ ၾသစေၾတးလ်ပါေမာကၡက စီေရးစကင္နာက အဂၤလိပ္ဘာသာကုိ ျပန္ဆုိသတဲ့၊
တခုသတိျပဳရမွာက သူမွတ္တမ္းတင္ပံုကုိ ဖတ္မိတဲ့အခါ မေလးကဗ်ာဆရာဟာ ထုိင္းလူမ်ဳိးေတြကုိ မုန္းတီးတဲ့ေလသံ ေပါက္ ေနတယ္၊ မေလးစစ္သားေတြကို က်ျပန္ေတာ့ အလြန္အက်ဴးခ်ီးက်ဴးထားျပန္ေရာ၊ပုိဆိုးတာက တုိ႔ျမန္မာေတြကုိ နယ္ခ်ဲ႕ က်ဴးေက်ာ္သူေတြ အျဖစ္ပံုေဖာ္ထားျပန္တာေၾကာင့္ ဖတ္ရတာ ၊နားေထာင္ရတာ အေတာ္ဂြတီးဂြက်ျဖစ္ေနတာ ေတာ့ အမွန္ပဲကြ၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီသမုိင္းကုိ နားေထာင္ျပီး တကယ့္ျဖစ္ရပ္၊သမုိင္းအမွန္ဟာ ဘယ္လုိဘယ္ပံုဆုိတာ မိမိကိုယ္ပုိင္ ဆင္ျခင္ဥာဏ္နဲ႔သာ ဆံုးျဖတ္ဖုိ႔ိလိုလိမ့္မယ္၊ထူးျခားခ်က္က` ဗမာစစ္သည္ေတြဟာ အရပ္အေမာင္းလူလံုး လူဖန္ ေကာင္းျပီး ၊ဒါးလြတ္ လွံရွည္ေတြ တေဖြးေဖြးနဲ႔ ေလကဲ့သုိ႔ေသာ အဟုန္ျဖင့္ ထုိးစစ္ဆင္ေလ့ရွိၾကသည္´ ဆုိတာ ကုိေတာ့ မူလမွတ္တမ္း တင္သူ မေလးကဗ်ာဆရာကုိယ္တုိင္၀န္ခံထားေလရဲ့၊
တုိ႔ဗမာဘုရင္ ကုန္းေဘာင္ဆက္ ဘုိးေတာ္ဘုရားဟာ ၁၈၀၆ ခုႏွစ္ တခုေသာညီလာခံမွာ စစ္ေရးစီမံခ်က္တခုကုိ ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခဲ့သတဲ့၊ ဘုိးေတာ္ဘုရားဟာ သူ႔ေဘးေလာင္းေတာ္ဘုိးေလာင္းေတာ္ေတြရဲ့ ေျခရာကုိ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ နင္းျပီး သူ႕ကိုယ္သူ စၾကၤ၀ေတးမင္းလုိ႔ အထင္ေရာက္ျပီး ေၾကညာတာလုိ႔ အဲဒီစာအုပ္မွာ ေရးေလရဲ့၊
ဘုိးေတာ္ဘုရားရဲ့အမိန္႔ေတာ္ကေတာ့ `ေလာကအလံုးကုိ ပိုင္စုိးေတာ္မူမည့္ စၾကၤာ၀ေတးမင္းအေလာင္းအလ်ာ ေရေျမ့ သနင္း ျပည့္ရွင္မင္းတရားသည္ လက္ေအာက္ခံယုိးဒယားမ်ားကုိ ႏွိမ္ႏွင္းေခ်ခၽြတ္ေတာ္မူျပီးလွ်င္ ဂႏၶလရာဇ္ျပည္ၾကီးကုိ ေျခဆန္႔၍ စစ္မက္ျပဳျပီး ငါ့လက္ေအာက္သုိ႔ သြတ္သြင္းေတာ္မူအံ့၊ထ႔ုိျပင္တ၀ အေနာက္ဖက္သုိ႔ ဦးတည္စစ္ခ်ီ၍ ျဗိတိသွ် ကုလားျဖဴတုိ႔၏ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ေနရွာသည့္ မဂုိအင္ပါယာ(အိႏၵိယ)ကုိ တုိက္ခုိက္သိမ္းသြင္းျပီး ေလာကလံုးသခင္ စၾကၤ၀ေတးမင္းအျဖစ္ ဘိသိက္သြန္းေတာ္မူရန္ အလိုရွိေတာ္မူသည္ ဆုိပဲ။
ဘုိးေတာ္ဘုရားရဲ့ မစားရ၀ခမန္းစိတ္ကူးယဥ္စီမံခ်က္ဟာ ကံအေၾကာင္းမလွရွာတဲ့ ဖူးခက္ကၽြန္းသူကၽြန္းသားေတြကုိ ကံဆုိး မုိးေမွာင္က်ေစခဲ့ပါေရာတဲ့။
ဘုိးေတာ္ဘုရားဟာ ယုိးဒယားကုိ ပထမႏွစ္ၾကိမ္ က်ဴးေက်ာ္စစ္ဆင္ခဲ့ဖူးတဲ့ ရလာဒ္ကုိ သင္ခန္းစာယူရင္း ခဲတလံုးတည္းနဲ႔ ငွက္ႏွစ္ေကာင္ပစ္မဲ့ မဟာဗ်ဴဟာ အသစ္ကုိခ်သတဲ့။ `ယခုတၾကိမ္စစ္ခ်ီရာတြင္ မေလးပင္နီဆူလာကုိ အရင္တုိက္မည္။ ယိုးဒယားလက္ေအာက္က်ေရာက္ေနေသာ ကဒက္၊ပါတာနီေဒသက စူလတန္ေတြကို ယိုးဒယားအား ပုန္ကန္ထၾကြရန္ စည္းရံုးမည္။ မေလးစူလတန္မ်ားႏွင့္တပ္ေပါင္းစုမဟာမိတ္ဖြဲ႔ျပီး ေျမာက္ဘက္ ဘန္ေကာက္အထိ စစ္ခ်ီမည္။ အေၾကာင္းျပ ခ်က္ကား ျမန္မာ့ကုန္သြယ္ေရးကုိ ပ်က္စီးရာပ်က္စီးေၾကာင္း ၾကံေနသည့္ တူလီဘြန္း၊ပူလုိဆူမ၀ါႏွင့္ တြန္လန္တာ ေဒသ မ်ားမွ ပင္လယ္ဓားျပမ်ားကုိ မလႊဲသာမေရွာင္သာသျဖင့္ တုိက္ရသည္။ထုိေဒသမ်ားရွိ တရုတ္ႏွင့္မေလးဓားျပမ်ားကုိ ေသြးထုိးလွဳံေဆာ္ေနသူမွာ ယုိးဒယားဂ်န္စီလံုအၾကီးအကဲျဖစ္သည္ေသာေၾကာင့္ မသိသားဆုိးရြား ေထာင္ထားျခားနား ေမာက္မာလွသည့္ ဤအရုိင္းအစုိင္းမ်ားကုိ ကိုယ္ေတာ္တုိင္ႏွိမ္ႏွင္းေတာ္မူမည္´ဆိုျပီး ျပန္တမ္းထုတ္ခဲ့သတဲ့ေမာင္၊
ဘုိးေတာ္ဘုရားဟာ သူလွ်ဳိေတြရဲ့ သတင္းစကားကေနတဆင့္ စစ္ေရးကၽြမ္းက်င္လွတဲ့ ယုိးဒယားပထမရာမဘုရင္ မမာမက်န္းျဖစ္ေနတာကို ၾကိဳသိေနတာေၾကာင့္ ထုိးစစ္ကုိ ျမန္ျမန္ျပင္ခဲ့တယ္။စစ္ေသနာပတိမင္းၾကီး ငဦး၊ ဦးေဆာင္တဲ့ တပ္သားတေသာင္းေက်ာ္ပါတဲ့ တပ္ေတာ္ၾကီးဟာ တုိက္ေလွ (၂၃၇)စီးနဲ႔ အလံေတာ္တလူလူလႊင့္ရင္း တနသၤာရီကုိ ခ်ီတက္ခဲ့တယ္။ တုိက္ေလွတစင္းမွာ စစ္သည္ငါးဆယ္ကေန ခုႏွစ္အထိဆန္႔ျပီး အေျမာက္၊ေသနတ္ေတြတပ္ဆင္ထား သတဲ့။ တုိက္ေလွေတြဟာ ေရာက္တဲ့အရပ္မွာ အခြန္ေကာက္ျပီး ေနာက္ထပ္တပ္သား ႏွစ္ေသာင္းရေအာင္စုေဆာင္းတယ္။ ဘုိးေတာ္ဘုရားအမိန္႔ေတာ္ကေတာ့ `ယုိးဒယားကုိ စစ္ေအာင္ရင္ေအာင္-မေအာင္ရင္နင့္အသက္ကုိ ထားရစ္ခဲ့´ လုိ႔ဆုိ တယ္။
ဘုိးေတာ္ဘုရားဟာ ပထမရာမဘုရင္ (၁၈၀၉)မွာ ကံေတာ္ကုန္တဲ့သတင္းကိုလည္း ၾကားေရာ တပ္သားႏွစ္ေသာင္းရွစ္ ေထာင္ပါ၀င္တဲ့ ျမန္မာ့တပ္ေတာ္ကုိ အေရွ႕အေနာက္စစ္ေတာင္ပံျဖန္႔ရင္း ဒရမန္းၾကမ္း ခ်ီတက္ေစျပီး အေရွ႕ဖက္ စစ္ေတာင္ပံတပ္ဟာ ရေနာင္းကိုသိမ္းတယ္။မေလးပင္နီဆူလာကိုသိိမ္းတယ္။ ခၽြန္ဖြန္ကုိ သိမ္းတယ္။
ျမန္မာမွတ္တမ္းေတြအရ တုိက္ေလွ အစင္းသံုးရာပါတဲ့ အေနာက္ဘက္ စစ္ေတာင္ပံဟာ အေျမာက္ၾကီးႏွစ္ဆယ္၊ စက္အေျမာက္ ႏွစ္ရာ၊ လွံစြပ္တပ္ေသနတ္ သံုးေထာင့္ငါးရာနဲ႔အတူ အေနာက္ဘက္ကမ္းရုိးတန္းအတုိင္း စုန္ဆင္းရင္း ဖူးခက္အပါအ၀င္ ယိုးဒယားအေနာက္ဖက္ ဆိပ္ကမ္းေတြကုိ သိမ္းယူဖုိ႔ တင္ၾကဳိရည္ရြယ္ရင္း ဓားလွံတ၀င့္၀င့္နဲ႔ခ်ီတက္ခဲ့ၾက သတဲ့။ ေအာက္တုိဘာလဆန္းမွာ တုိက္ေလွအစင္းခုနစ္ဆယ္နဲ႔တပ္သားသံုးေထာင္ဟာ `တကြယ္ပါျမိဳ႔´ကုိ ၀င္စီးတယ္။ ယိုးဒယားေတြဟာ ခုခံတြန္းလွန္ျခင္း အလ်ဥ္းမရွိပဲ ဖေနာင့္နဲ႔တင္ပါးတသားတည္းက်ေအာင္ ေျပးခဲ့တာေၾကာင့္ ျမိဳ႕ေစာင့္ တပ္ရဲ့ ေလးလက္မကယ္လီဘာအေျမာက္ဆယ့္သံုးလက္၊စက္အေျမာက္ႏွစ္လက္ ၊တူမီးကုိးလက္၊ဆန္အိတ္ ႏွစ္ေထာင္နဲ႔ အဘြားအုိႏွစ္ဦးကုိဓားစာခံအျဖစ္ ေခၚခဲ့ၾကသတဲ့။ေနာက္တေန႔မွာ ဗမာဘက္က တုိက္ေလွတရာနဲ႔ တပ္သားေလးေထာင္ ထပ္ေရာက္လာျပီး ခုခံျခင္းအလ်ဥ္းမရွိတဲ့ ထုိင္းမူအန္းနဲ႔ ဘန္ကလီနားက နာတြန္းမွာ ကမ္းကပ္တယ္။ အေျမာက္ႏွစ္ဆယ္၊ စက္အေျမာက္ငါးလက္၊တူမီးဆယ့္သံုးလက္နဲ႔ ဆန္အိတ္သံုးေထာင္ထပ္ရသတဲ့´
၊နတ္ရြာစံသြားတဲ့ ပထမရာမဘုရင္ရဲ့ထီးနန္းကုိ စစ္ေရးအေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ့ အသက္ေလးဆယ့္ရွစ္ႏွစ္အရြယ္ သားေတာ္ ဒုတိယရာမက ဆက္ခံျပီး ဗမာ့ထုိးစစ္ ဘန္ေကာက္ကုိ ေရာက္မလာေအာင္ ကန္ခ်နပူရီမွာ တပ္မၾကီတခု အရန္သင့္ ခ်ထားခဲ့ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယိုးဒယားစစ္သူၾကီး ဖရာခ်ာစန္ကြန္ဦးစီးတဲ့ တပ္သားငါးေထာင္ပါတပ္မကုိပဲ ေစလႊတ္ႏိုင္တာ မုိ႔ လမ္းတေလွ်ာက္စစ္သားေတြ စုေဆာင္းခဲ့ရတယ္။အဲဒီခုခံကာကြယ္ေရးတပ္ဟာ ဖူးခက္ကုိ ေရေၾကာင္းခ်ီလာတဲ့ ၊အေနာက္ဖက္စစ္ေတာင္ပံတပ္မနဲ႔ ပူးေပါင္းဖုိ႔ ေတာင္ပုိင္းကုိခ်ီလာတဲ့ ဗမာအေရွ႕ဘက္စစ္ေတာင္ပံတပ္နဲ႔ ခၽြန္ဖြန္မွာ ျပင္းထန္တဲ့တုိက္ပြဲေတြကုိ ဆင္ႏႊဲျပီး ဗမာတပ္ေတြ ေနာက္ဆုတ္ေပးရတယ္လုိ႔ဆုိတယ္´
`ေအာ္၊ ဒါဆုိ ဒီတုိက္ပြဲမွာ ဗမာတပ္ေတြက ဖူးခက္ကုိမသိမ္းႏိုင္ဘူးေပါ့´
ညီလင္းဆက္အေမးကုိ ကိုသက္ခိုင္က လက္ကာတားလုိက္ရင္း ..
`မေလာပါနဲ႔ကုိရင္၊ ကိုယ္က အဲဒီစာအုပ္မွာ ေရးထားတဲ့အတုိင္းေျပာေနတာပါ။ ေနာက္စာေၾကာင္းမွာပဲ တဆက္တည္း ေရးထားတာက ….`ထရူး၀ါးဆိပ္ကမ္းကုိ ခုခံကာကြယ္ရန္အတြက္ ဖူးခက္ျမိဳ႔ေတာ္၀န္က အေရးေပၚစီမံခဲ့ေသာ္လည္း အခ်ိန္ေႏွာင္းခဲ့ေလျပီ၊ ျမန္မာ့အေနာက္ဘက္စစ္ေတာင္ပံတပ္သည္ ရေနာင္းမွထြက္လာျပီး သံုးရက္အတြင္း ဘန္ဆာကူ (ဖူးခက္ေလဆိပ္အနီး ႏုိင္ယန္ကမ္းေျခ)မွတဆင့္ ဖူးခက္တြင္ကမ္းကပ္ခဲ့ျပီလုိ႔ ဆုိျပန္တယ္။ဒါေၾကာင့္ေျပာတာေပါ့၊ မွတ္တမ္းတင္သူဟာ သူတုိ႔ခဏတာအသာစီးရလုိက္တာေလးကုိ တခန္းတနားေရးတယ္။ ျမန္မာဘက္က စြမ္းရည္ကုိေတာ့ ခပ္မွိန္မွိန္ေဖာ္ျပတယ္။ဆက္ေျပာပါရေစအံုး´