“အုိဘားမား၊ျမန္မာထိပ္သီးမ်ားႏွင့္၊တရားမွ်တ၍လြတ္လပ္ေသာ(၂၀၁၅)ဆီသုိ႔”
(မင္းဒင္)
(၁) ပန္းစပယ္နန္းအလယ္မေပၚခုိက္ဟာမုိ႔
“ေနျပည္ေတာ္ရွိ ျမန္မာအျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ကြန္ဗန္းရွင္းစင္တာ(၁)တြင္ လာမည့္ ႏုိဝင္ဘာ (၁၁ )ႏွင့္ (၁၂) ရက္မ်ား၌ က်င္းပမည့္ အာဆီယံ ထိပ္သီးအစည္းအေဝးတြင္ အေမရိကန္သမၼတအုိဘားမားတက္ေရာက္မည္” ဟူေသာသတင္းအေပၚ၊ျမန္မာလူထု၏ ခံစားခ်က္ကုိ အလကၤာဆင္၍စကားဆုိရလွ်င္၊ကမၻာဦးလူတုိ႔ေနလကုိေမွ်ာ္တၾကသည့္အျဖစ္ကုိပင္သတိရစရာေကာင္းေသးေတာ့၏။
ထူးမျခားနားစစ္ဝါဒီဇာတ္ေမ်ာရွည္ၾကီးျဖင့္ မတိုးသာမဆုတ္သာ၊အီခံေနေသာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးသည္ “အုိဘားမားျမန္မာျပည္လာဦး မည္”ဟူေသာ သတင္းေၾကာင့္ လွဳတ္ခတ္ဆူညံသြားရျပန္ေလျပီ။
(၂၀၁၂)ခုႏွစ္၊ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအျပီးတြင္၊ပထမဆံုးအၾကိမ္အျဖစ္ အေမရိကန္ သမၼတဘားရက္အုိဘားမား၏ခရီးစဥ္သည္၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးေရွ႕ခရီးအတြက္ မ်ားေျမာင္လွေသာေနာက္ဆက္တြဲရလာဒ္တုိ႔ကုိ ျဖစ္ေပၚေစခဲ့၏။ထုိရလာဒ္တုိ႔သည္ ျမန္မာ့အတုိက္ အခံတို႔ထက္ စစ္ဝါဒီမ်ဳိးဆက္ျမန္မာအစုိးရကုိသာ အက်ဳိးမ်ားေစခဲ့သည္ျဖစ္ရာ၊ အုိဘားမား၏ ဒုတိယမၸိ ခရီးစဥ္ အေပၚ၊စနစ္ဆုိးဒုကၡ ေတာထဲမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေသးသည့္၊ျမန္မာလူထုအဖုိ႔၊ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ၾကီး ရျပန္ေလသည္။
သည္တၾကိမ္တြင္လည္း အုိဘားမားေရာက္မလာမီမွာပင္ စိတ္လွဳပ္ရွားဖြယ္၊ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးအလွဳပ္အခတ္ျဖစ္ရပ္တုိ႔တသီတတန္းၾကီး ျဖစ္ေပၚေနသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္ရျပန္သည္။ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးအေရြ႕သည္၊ေက်နပ္အားရစရာမရွိဟု အုိဘားမားက သတိေပးလာသည္။ သမၼတႏွင့္ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ တယ္လီဖုန္းျဖင့္တုိက္ရုိက္ဆက္သြယ္၏။မည္သူမည္သုိ႔ေရြးခ်ယ္သည္ဟုေရေရရာရာ မေဖာ္ျပႏိုင္ သည့္၊ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးထိပ္သီး(၁၄)ဦးတုိ႔ ၊ေနျပည္ေတာ္ရွိသမၼတအိမ္ေတာ္တြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၾကသည္။ျမန္မာျပည္သုိ႔အုိဘားမား ေရာက္ရွိမည့္ရက္ပုိင္းအတြင္းမွာပင္၊တရုတ္သမၼတဇီက်န္ပင္းႏွင့္ ျမန္မာသမၼတတုိ႔၊တရုပ္ႏိုင္ငံတြင္၊အခ်ိန္ကုိက္ ေတြ႔ဆံုရန္ရွိသည္ ဟုလည္း သတင္းမ်ားက ဆုိသည္။ထုိမွ်မက လာမည့္ဒီဇင္ဘာအတြင္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ သည္လည္း တရုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏုိင္ငံသုိ႔ အလည္အပတ္ခရီးသြားေရာက္မည္ဟုဆုိျပန္၏။
ထုိမွ်ေလာက္လွဳပ္လွဳပ္ရြရြျဖစ္ရသည့္ မူလဘူတအေၾကာင္းရင္းခံကားအဘယ္အရာေပနည္း။
ကမၻာ့အင္အားအၾကီးဆံုးနံပတ္တစ္ႏိုင္ငံစာရင္းဝင္ေသာအေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ေခါင္းေဆာင္ၾကီး မည္သည့္ႏိုင္ငံသုိ႔မဆုိ ခရီးႏွင္သည္ ျဖစ္ေစ၊ကမၻာႏွင့္အဝွမ္းစိတ္ဝင္စားမွဳရွိၾကသည္ခ်ည္းျဖစ္ေသာ္ျငား၊ ျမန္မာျပည္ ခရီးစဥ္အား ထုိ႔ထက္ပုိ၍အာရံုစုိက္လ်က္ရွိၾကျခင္း၏ အေၾကာင္းရင္းကား ျမန္မာစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔အေနျဖင့္၊ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္နီးပါးမွ် အေမရိကန္အား “အေနာက္အုပ္စု အင္အားၾကီးႏိုင္ငံ တစ္ခု”ဟူ၍ ေစာင္းပါးရိပ္ျခည္အမည္တပ္ကာ အစဥ္မျပတ္ရန္သူစာရင္းသြင္းခဲ့ရာမွ ျမစ္ဖ်ားခံေလ၏။ ထုိမွသည္ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚသုိ႔အကူးအေျပာင္းတြင္ အေမရိကန္ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့ျပန္ေသာ္ျငား ဒီမုိကေရစီခရီးသည္ေက်နပ္ ဖြယ္ရာအေရြ႕မျပခဲ့ေခ်။ ဤခရီးစဥ္သည္ အေမရိိကန္ႏိုင္ငံ၏ျမန္မာႏိုင္ငံဒီမုိကေရစီအေရြ႕အေပၚ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္အားစုိက္မွဳဟု လည္းဆုိႏိုင္သည္။
ျမန္မာ့ေျမနန္းမဟီဝယ္၊ဒီမုိကေရစီစံပယ္ပင္သည္၊၊အဘယ္ေၾကာင့္လြယ္လင့္တကူမရွင္သန္ႏုိင္ရပါသနည္းဟူေသာအခ်က္သည္ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ေကာင္းလွသည္ျဖစ္ရာ ေနာက္ခံသမုိင္းရာဇဝင္တုိ႔ႏွင့္ခ်ိန္ထုိးသံုးသပ္လိုသည္။
(၂) အတိတ္သမုိင္းဆီမွလြမ္းစရာ့၊ ျမန္မာတုိ႔ဂုဏ္ေတဇာ
တုိင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ဳိးတုိင္းလုိလုိ ကိုယ့္လူမ်ဳိးကုိယ့္သမုိင္းအတြက္ နည္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ဇန္းတင္ၾကသည္ခ်ည္းျဖစ္၏။ခ်ဲ႕ကားသည္လည္းရွိ၏။အ မွန္တကယ္ရွိခဲ့သေလာက္မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္သည္လည္းရွိ၏။ပ်ဴေခတ္ကတည္းကပင္ လက္ေအာက္ခံႏိုင္ငံမ်ားကုိ သိမ္းက်ဳံးစုရံုးကာ အင္ပါယာၾကီးအဆင့္အထိ တန္ခိုးၾကီးမားခဲ့ေသာျမန္မာ့သမုိင္းကား မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် နိမ့္ပါးေသးသိမ္သည္ဟုမဆုိႏုိင္ေခ်။ ပေဒသရာဇ္ႏိုင္ငံမ်ား အဆင့္၊ျမန္မာဘုရင္တုိ႔၏လက္ထက္တြင္လည္း အာရွတုိက္တလႊားတန္ခိုးရွိန္ေစာ္ၾကီးခဲ့သည္မွာ ကုန္းေဘာင္ဆက္ တုိင္ေအာင္ျဖစ္၏။
ကုန္းေဘာင္ေခတ္၊ ဘႀကီးေတာ္(စစ္ကိုင္းမင္း)လက္ထက္ ၊ခရစ္ႏွစ္ (၁၈၂၄)ခုႏွစ္တြင္၊ရွင္မျဖဴကၽြန္းကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ပထမအဂၤလိပ္ ျမန္မာစစ္ပြဲစတင္ျဖစ္ပြားကာ၊ျမန္မာျပည္ေအာက္ပုိင္းကိုဆံုးရွဳံးလက္လြတ္ခဲ့ရသည္။ထုိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ကမၻာၾကီးႏွင့္ အဆက္ အသြယ္ျပတ္ေတာက္သြားခဲ့ျပီး၊(၁၈၃၀)ခုႏွစ္၊ အဂၤလန္၌ေပၚေပါက္လာခဲ့သည့္၊စက္မွဳေတာ္လွန္ေရးကုိမ်က္ေျချပတ္ကာ၊ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳတြင္ ေနာက္က်က်န္ရစ္ခဲ့ရသည္။
အဂၤလိပ္တုိ႔ႏွင့္ႏွစ္ၾကိမ္တုိင္တုိင္စစ္မက္ျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး၊တုိင္းျပည္တဝက္ေက်ာ္လက္လႊတ္ထားရသည့္၊မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္(၁၈၅၂-၁၈၇၈)မွာပင္ ကင္းဝန္မင္းၾကီးဦးေဆာင္ေသာျမန္မာသံအဖြဲ႔သည္ ျပင္သစ္တုိ႔ႏွင့္မဟာမိတ္ဖြဲ႔လ်က္၊ပါရီျမိဳ႕တိုင္ခရီးဆန္႔ကာ စက္မွဳေတာ္ လွန္ေရးကုိ အမွီလုိက္ႏုိင္ရန္ၾကိဳးပမ္းခဲ့ေသာ္ျငား၊ျမင္ကြန္းျမင္းခုံတုိင္အေရးတြင္ကေနာင္မင္းသားၾကီးကံကုန္ရသည္မွ လံုးဝအဆက္ျပတ္ ေနာက္က်က်န္ရစ္ေတာ့သည္။အာရွတုိက္တြင္ဂ်ပန္ႏုိင္ငံသည္ကား၊မီဂ်ီေခတ္(၁၈၆၈-၁၉၁၂)ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးျဖင့္ စက္မွဳေတာ္လွန္ ေရးကုိမ်က္ေျခမျပတ္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ အာရွတုိက္၏တစ္ခုတည္းေသာ ကမၻာထိပ္တန္းစာရင္းဝင္ႏိုင္ငံျဖစ္လာခဲ့ေလသည္။
လြတ္လပ္ေရးတုိက္ပြဲအဆင့္ဆင့္ကုိေက်ာ္ျဖတ္ျပီး(၁၉၄၈)ခုႏွစ္တြင္၊လြတ္လပ္ေရးရရွိရာ၊အဂၤလိပ္တုိ႔က်င့္သံုးခဲ့ေသာ စီးပြားေရး၊ ေရခံ ေျမခံကုိ အေမြဆက္ခံ၍၊ဒီမုိကေရစီစနစ္ျဖင့္ ေခတ္မီႏုိင္ငံအျဖစ္သုိ႔ဦးတည္ခဲ့ျပန္ေသာ္လည္း စစ္တပ္၏အာဏာသိမ္းမွဳေၾကာင့္ (၁၉၆၂) ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအေရးသည္ေလွေလွာ္ရင္းတက္က်ဳိးခဲ့ရျပန္သည္။
အႏွစ္ခ်ဳပ္ဆုိရပါမူ ျမန္မာျပည္သည္ဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္မွဳတြင္ ဓားမေနာက္ပိတ္ေခြးဘဝေရာက္ခဲ့ရျခင္းမွာ စက္မွဳေတာ္လွန္ေရးကုိမ်က္ေျခ ျပတ္က်န္ရစ္ျခင္းႏွင့္ဒီမုိကေရစီစနစ္မဖြံ႕ျဖိဳးခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေလရာ ဒီမုိကေရစီဆိတ္သုဥ္းခဲ့ျခင္း၏အဓိကလက္သည္တရားခံမွာ ဆင္ျခင္တံုတရားကင္းမဲ့ေသာ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင္းသမုိင္းတြင္ျမင္သာလ်က္ရွိသည္။
(၃) ျမန္မာတျပည္လံုးသေရာၾကီးခိုင္းခဲ့ေသာ နဝတ၊နအဖေခတ္
တပ္မေတာ္အစုိးရအဆက္ဆက္သည္ အာဏာ၊လက္နက္တုိ႔ျဖင့္၊တုိင္းျပည္၏အနာဂတ္အပါအဝင္ အရာရာကုိအေကာင္း အတုိင္း ျဖစ္ေစမည္ဟုေမွ်ာ္လင့္ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။စစ္ဗုိလ္တုိ႔သည္ တရားဥပေဒ၏အထက္တြင္ အျမိန္႔သားေနရာယူခဲ့ၾကကာ၊ပေဒသရာဇ္ ေခတ္နယ္ပုိင္နယ္စားမ်ားကဲ့သုိ႔၊ရံုးတစ္ရံုးဓားတစ္စင္းလုပ္ပိုင္ခြင့္ရခဲ့ၾကသည္။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေနဝင္းဦးေဆာင္ေသာျမန္မာ့ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ၏ယံုၾကည္ခ်က္မွာ ျမန္မာ့နည္းျမန္မာ့ဟန္ဆုိရွယ္လစ္စနစ္ျဖင့္ ျဗဟၼစုိရ္တရားထြန္းကားသည့္၊ သာယာဝေျပာေသာလူ႔ေဘာင္သစ္ၾကီးဆီသုိ႔ခ်ီတက္ေရးဟုဆုိ၏။(၁၉၈၈)ခုႏွစ္သို႔တုိင္ေသာ္ တစ္ကမၻာ လံုးတြင္ အမြဲေတဆံုးစာရင္းဝင္လ်က္ လူထုအံုၾကြမွဳၾကီးျဖင့္ မဆလေခတ္ဇာတ္သိမ္းခဲ့ရာ၊ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကပင္ ႏုိင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ ပိျပားမွဳတည္ေဆာက္ေရးအဖြဲ႔အမည္ျဖင့္ ေခတ္မီဖြံ႕ျဖိဳးတုိး တက္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ၾကီးဆီသုိ႔ ခ်ီတက္ၾကျပန္သည္။ထုိမွသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ေအးခ်မ္း သာယာေရးေကာင္စီဟူ၍ အမည္သာေျပာင္း လူမေျပာင္းသည့္ကုိသာဆုိးတုိ႔ေခတ္ဆီသုိ႔ ေရာက္လာေတာ့သည္။
ယင္းအဖြဲ႔တုိ႔သည္ တုိင္းျပည္လူစဥ္မီေရးကုိ လံုးလံုးမစြမ္းေဆာင္ႏုိင္ေသာ္ျငား ကုိယ္က်ဳိးရွာမွဳအရာတြင္ မဆလဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားက အဘျပန္ေခၚ ရေလာက္ေအာင္ ထူးခၽြန္ထက္ျမက္ခဲ့ၾက၏။လူမဆန္စြာဖိႏွိပ္ရာတြင္ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္ႏွင့္ဖက္ဆစ္ဝါဒီဂ်ပန္တုိ႔ ကပင္ၾသခ် ရေလာက္ေအာင္ လက္သံေျပာင္ခဲ့ၾကသည္။သူတုိ႔ကုိင္စြဲေသာမူမွာ အာဏာလက္မလြတ္ေရးမူျဖစ္၍၊၎တုိ႔အာဏာရေနစဥ္အတြင္း၊ အတုိက္အခံေခါင္းေဆာင္ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ နည္းမ်ဳိးစံုသံုး၍ ဖိႏွိပ္ျခင္းျဖင့္ ကုန္ဆံုးခဲ့သည္။ စစ္မွဳထမ္းအဆင့္ဆင့္ တုိ႔သည္၊ အရပ္ဖက္ရံုးဌာနအသီးသီးသုိ႔ မုိးက် ေရႊကိုယ္မ်ားအျဖစ္ေရာက္ရွိလာၾကကာ၊ထင္တုိင္းၾကဲႏိုင္ခဲ့ျပီး ယင္းတုိ႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ကုိ ကုိယ္စားျပဳသည္ဟုဆုိကာ ယင္းတုိ႔ႏွင့္ ဆန္႔ က်င္ဖက္အျမင္ရွိသူတုိ႔သည္ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ သစၥာေဖာက္ဖ်က္ပုန္ကန္သူမ်ားဟု သတ္မွတ္ ခဲ့ၾကသည္။
သူတို႔သည္အမွန္တရားကုိရင္ဆုိင္ရန္ ေၾကာက္ရြံ႕၍စစ္ဗုိလ္တုိ႔သည္တုိင္းျပည္ကုိ၊စည္ပင္ဖြ႔ံျဖိဳးေအာင္ထူေထာင္ႏိုင္သည္ ဟူေသာ အယူအဆကို သက္ေသျပႏိုင္ရန္ၾကိဳးစားခဲ့ၾက၏။စစ္ဗုိလ္သည္အရာအားလံုးအကုန္တတ္၏ဟူေသာ အယူအစြဲျပင္းထန္ခဲ့သည္။
ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းမ်ားအားနီးစပ္ရာလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသု႔ိလက္သိပ္ထုိးခြဲေဝေပးကာ၊ထုိလုပ္ငန္းမ်ား၏အက်ဳိးအျမတ္ကုိ ေျပာင္ေျပာင္တင္း တင္း ေဝစားမွ်စား လုပ္ခဲ့ၾကရာျမန္မာျပည္တြင္ေခတ္ပ်က္သူေဌး(ခရုိနီ)မ်ားေပၚေပါက္လာေစခဲ့သည္။တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျပည္သူလူထု အမ်ားစုမွာ ဆင္းရဲတြင္းနက္သထက္နက္ခဲ့ၾကသည္။စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မ်ားကုိ မ်က္ႏွာခ်ဳိေသြးေခၚေဝၚသည့္ အဘ၊အဘၾကီးဟူေသာ အသံုးအ ႏွဳံးေခတ္စားတြင္က်ယ္ခဲ့ရာ ထိုေခတ္ကို အဘတုိ႔ေခတ္ဟုသမုတ္ႏိုင္၏။
(၄) ေရစုန္ေမ်ာခဲ့ေလေသာ တုိ႔တုိင္းတုိ႔ျပည္
နဝတ၊နအဖအစုိးရတုိ႔တိုင္းျပည္သုိ႔ေပးအပ္ေသာမူလကတိကဝတ္မွာ ပါတီစံုဒီမုိကေရစီစနစ္ဆီသုိ႔ ကူးေျပာင္းႏိုင္ရန္၊ ပန္းခင္းေသာ လမ္းကုိဖန္တီးေပးရန္ဟုဆုိပါ၏။ သုိ႔ေသာ္၊ယင္းတုိ႔၏ကတိပ်က္ကြက္မွဳအေပၚ၊ျမန္မာလူထုက “စစ္တပ္ဟာ (၁၉၈၈)က ေျပာတဲ့ “ပစ္ရင္ မိုးေပၚေထာင္မပစ္ဘူး”ဆိုုတာ တစ္ခုတည္းပဲ၊ေျပာထားတဲ့ စကားအတ္ိုုင္း ကတိတည္တယ္။ တကယ္လုုပ္တယ္။ က်န္တာေတြက ေတာ့၊ အကုုန္လိမ္ေနတာၾကီးပဲ” ဟူ၍ပင္၊ ရယ္သြမ္းေသြးျပက္လံုးထုတ္ခဲ့ၾကသည္။
အဘတုိ႔ေခတ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးအတုိက္အခံတုိ႔ကုိဘိန္းပစ္ဖမ္းျခင္း၊ေတြ႔ရာပုဒ္မတပ္ျခင္းတုိ႔အပါအဝင္ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္တစ္ရာေက်ာ္ခ် မွတ္သည္အထိ၊ကမ္းကုန္ေအာင္ဥပေဒမဲ့ျပဳမူခဲ့ရာ၊ အဘတုိ႔၏ဖိႏွိပ္ရက္စက္မွဳကုိ တကမၻာလံုးထိတ္လန္႔တုန္လွဳပ္ခဲ့ၾကရသည္။တရားရုံး ၏ဆင္ျခင္တံုတရားကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္၊ျမန္မာျပည္တရားရံုးအဆင့္ဆင့္သည္ စစ္ဗုိလ္တို႔တုိ႔၏ညြန္ၾကားခ်က္အ တုိင္းဆံုးျဖတ္ ခဲ့ရေသာေခတ္ကာလျဖစ္သည္။လက္ေတြ႔ႏွင့္ကင္းကြာေသာဝါဒျဖန္႔ဆုိင္းဘုတ္၊ေၾကြးေၾကာ္သံမ်ဳိးစံုအျပင္၊၊ရုပ္ရွင္၊ဂီတႏွင့္ စာေပ အႏု ပညာရွင္တုိ႔ကုိလည္း၊ဝါဒျဖန္႔ရာတြင္ အတင္းအၾကပ္ခိုင္းေစခဲ့ၾက၏။ အံုၾကြေတာ္လွန္မွဳမွန္သမွ် လက္နက္အားကုိးျဖင့္ ရက္ရက္စက္စက္ ပစ္ခတ္ႏွိမ္ႏွင္းခဲ့ၾက၏။ထုိ႔မွ်မက စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္အခ်င္းခ်င္းအၾကား အာဏာအားျပိဳင္မွဳမ်ား၊ျဖဳတ္ထုတ္သတ္ျဖစ္စဥ္မ်ား ၊အမ်ားအျပားေပၚ ေပါက္ခဲ့သည္။ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲေနသည့္ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔သည္ တပ္မေတာ္၏အစဥ္အလာေကာင္းျဖစ္ေသာ အထက္ေအာက္အမိန္႔နာ ခံတတ္မွဳကုိ တလြဲအသံုးခ်ကာ တုိင္းျပည္ကုိပ်က္စီးျခင္းငါးပါးဆုိက္ေစခဲ့၏။စစ္ဖက္ဆုိင္ရာေဆးတကၠသုိလ္၊အင္ဂ်င္နီယာတကၠသိုလ္ တုိ႔ ကုိသီးျခားဖြင့္လွစ္လ်က္ ကမၻာတည္သေရြ႕စစ္ဝါဒၾကီးစုိးေစမည့္ အစီအမံမ်ားျဖင့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ကုိ ျမန္မာလူထုႏွင့္ပုိ၍ေဝးကြာေစခဲဲ့ ျပန္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္မည္သု႔ိမွ်အက်ုဳိးမျပဳႏိုင္သည့္၊ျပိဳကြဲေနေသာဆုိဗီယက္အင္ပါယာၾကီးမွ ခၽြတ္ျခံဳက်က်န္ရစ္ေသာ၊ရုရွႏိုင္ငံႏွင့္ အရည္မရ၊အဖတ္မရ၊စစ္ေရးဆက္ဆံမွဳကုိတုိးျမွင့္ခဲ့သည္။တကမၻာလံုးက ဝုိင္းက်ဥ္ထားသည့္ ေျမာက္ကုိးရီးယားကဲ့သုိ႔ ႏုိင္ငံမ်ဳိးႏွင့္ ေရႊလမ္းေငြလမ္းေဖာက္ကာ၊ အာဏာတည္ျမဲေရး ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ႏ်ဴးကလီးယားအိပ္မက္ကုိမက္ခဲ့ ၾကသည္အထိ၊ ေျခလွမ္းက်ဲ ခဲ့ၾကသည္။နဝတ၊နအဖေခတ္သည္ တရုတ္ျပည္၏စီးပြားေရးျပဳ ျပင္ေျပာင္းလဲေရးမူဝါဒစတင္က်င့္သံုးခ်ိန္ႏွင့္ ကံဆုိးစြာတုိက္ဆုိင္ေနခဲ့ရာ၊ တရုတ္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္ ျမန္မာ့ေျမေပၚဝယ္ အခြင့္ထူးခံဘဝျဖင့္၊ေနရာရတြင္က်ယ္လာခဲ့ၾကသည္။အျပန္အလွန္အားျဖင့္ တရုတ္ႏိုင္ငံသည္ကုလသမဂၢလံုျခံဳေရးေကာင္စီ၌၊ဗီတိုအာ ဏာျဖင့္ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္မ်ားကုိ အကာအကြယ္ေပးခဲ့ၾကသည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္နဝတ၊နအဖလက္ထက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္အစားထုိးျပဳျပင္၍မရေသာေအာက္ပါဆံုးရွဳံးမွဳတုိ႔ကုိျဖစ္ေပၚေစခဲ့သည္။
(က) ျမန္မာတျပည္လံုး၏စီးပြားေရးစီမံကိန္း(၈၀)ရာခိုင္ႏွဳန္းသည္ တရုတ္တုိ႔၏လက္ဝယ္သုိ႔ေရာက္ရွိကာ တုိင္းျပည္သည္ တရား မဝင္တရုတ္ၾသဇာခံႏိုင္ငံအျဖစ္သုိ႔ေရာက္ရွိခဲ့ရသည္။
(ခ) စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔၏ကုိယ္က်ဳိးရွာမွဳေၾကာင့္၊သစ္ေတာမ်ားအပါအဝင္၊ေရေပၚေရေအာက္၊ေျမေပၚေျမေအာက္၊ရွိရွိသမွ် တုိင္းျပည္၏ သယံဇာတတုိ႔၊ တက္တက္စင္ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္းျပဳန္းခဲ့သည္။
(ဂ) စစ္ဖက္၊အရပ္ဖက္၊ဌာနဆုိင္ရာဝန္ထမ္းအသီးသီးအပါအဝင္ ျမန္မာျပည္သူတစ္ရပ္လံုး၏ စာရိတၱကိုယ္က်င့္တရားကုိ စနစ္တက် ဖ်က္ဆီးျခင္းခံခဲ့ရသည္။စစ္ဝါဒီစနစ္ဆုိးေအာက္မွေန၍ ဘယ္ေသာအခါမွမလြတ္ေျမာက္ႏိုင္၊အလိုက္သင့္အလ်ားသင့္က်ရာဘဝမွာ ျဖစ္သည့္နည္းနဲ႔ ေနလုိက္ၾကျခင္းသည္သာအေကာင္းဆံုးဟူေသာ စိတ္ေရာဂါႏွင့္အေၾကာက္တရားကုိ စြဲကပ္ေစခဲ့သည္။
(ဃ) လက္တဆုတ္စာလူတစ္စုမွလြဲ၍၊တုိင္းျပည္ႏွင့္အဝွမ္းအဖက္ဖက္မွခၽြတ္ျခံဳက်လ်က္၊အမ်ဳိးသားေရးဂုဏ္သိကၡာတျပားသားမွ မက်န္ ေအာင္က်ဆင္းခဲ့ျပီး၊ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ဥပဓိရုပ္ပ်က္ယြင္းခဲ့ရသည္။
ဤသို႔လွ်င္ ျမန္မာျပည္သည္ မဆလေခတ္တြင္ ႏူနာေရာဂါရခဲ့သည့္အဆင့္မွ နဝတ၊နအဖေခတ္တုိ႔တြင္ ဝဲစြဲသည့္အဆင့္သုိ႔ေရာက္ရွိကာ ျမန္မာလူထုမွာ လဲရာသူခုိးေထာင္းခံခဲ့ၾကရသည္။တျပိဳင္တည္းမွာပင္ ကမၻာ့အဆင့္မီသူၾကြယ္စာရင္းဝင္ျဖစ္ကုန္ၾကေသာ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တို႔ မွာ ဓနဥစၥာထုပ္ၾကီးမ်ားကိုယ္စီပုိက္ရင္း၊လူစာရင္းမွအဖ်က္ခံရကာ၊၊ဘဝလမ္းဆံုးတုိင္ကုန္ၾကေတာ့သည္။
(၅) ၾသ..၊ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴၾကီးေဟာင္းက သိပ္ေတာ္သတဲ့လား။
ျပည္တြင္းျပည္ပမွ အခ်ဳိ႕ေသာႏိုင္ငံေရးစိတ္ဝင္စားသူတုိ႔သည္ ပင္စင္စားဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး၏ဥာဏ္ရည္ဥာဏ္ေသြးကုိ ဂုဏ္တင္ ၍ေျပာဆုိေနမွဳမ်ားအေပၚ စာေရးသူအေနျဖင့္ ေအာက္ပါအတုိင္းဆန္းစစ္ခ်က္ထုတ္လိုသည္။
(၁၉၈၈)ခုႏွစ္အာဏာသိမ္းစစ္အစုိးရသည္ အာဏာရလွ်င္ရခ်င္း၊တည္ေဆာက္ျပဳျပင္ျမန္ျပည္တခြင္ဟူေသာေခါင္းစဥ္ျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တဝွမ္းလံုး၊ ထံုးသုတ္သည့္စီမံခ်က္ကုိ စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ေလ၏။ရွိသမွ်သယံဇာတကုိ သူခိုးေစ်းျဖင့္ မသူေတာ္မိတ္ဖက္ ႏိုင္ငံမ်ားသုိ႔စတင္ခိုးထုတ္ရင္း၊စစ္တပ္၏အဆင့္အသီးသီးမွာ အာဏာ၏အရသာကုိ အငမ္းမရျမည္းစမ္းခြင့္ရခဲ့ၾကသည္။အရည္အေသြး တစ္ျပားသားမွမရွိ၊ အဆင့္မမီသည့္ လမ္းသစ္မ်ား၊အေဆာက္အဦးသစ္ၾကီးမ်ားကုိ ရင္သပ္ရွဳေမာျဖစ္ကာ၊မျမင္ဖူးမူးျမစ္ထင္လ်က္၊ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ အဟုတ္ၾကီး ထင္မွတ္၍ေသြးနားထင္ေရာက္ကုန္ၾကသည္။သတိျပဳရန္ေကာင္းေသာ အခ်က္မွာ ထုိစီမံကိန္းတုိ႔သည္ စစ္တပ္အသုိင္းအဝုိင္းႏွင့္နီး စပ္သည့္၊လက္တစ္ဆုပ္စာလူတန္းစားအတြက္ ေရႊမုိးေငြမုိးရြာသကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေနခဲ့ရာ၊ အေျခခံစားဝတ္ေန ေရးအတြက္ ပါဝင္ဆက္စပ္ ပတ္သက္လုပ္ကုိင္ခဲ့ၾကရသည့္ ျပည္သူလူထုအခ်ဳိ႕ကုိပင္၊နေဝတိမ္ေတာင္ျဖစ္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ၾက သည္။
စာေရးသူသိကၽြမ္းခဲ့ေသာ တပ္မမွဴးဗုိလ္မွဴးၾကီးတစ္ဦးမွာ (၁၉၈၈)အာဏာသိမ္းခ်ိန္က ေရာင္စံုတီဗီပင္မရွိသည့္အေျခအေန မွ သည္ (၁၉၉၀)ခုႏွစ္တြင္ မုိးမခရိပ္သာ၌ဟီးထေနေသာ ေခတ္မီစံအိမ္ၾကီးကုိေဆာက္ႏုိင္ခဲ့သည္မွာ မ်က္ျမင္ကုိယ္ေတြ႔ျဖစ္၏။
အတုိက္အခံတုိ႔၏အင္အား၊စစ္တပ္အေပၚျပည္သူလူထုေထာက္ခံမွဳ ပကတိအေျခအေနတုိ႔ကုိ မွန္ကန္စြာ ဆင္ျခင္သံုးသပ္ႏိုင္ျခင္းမရွိပဲ (၁၉၉၀)ျပည့္ႏွစ္တြင္ ပါတီစံုေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးခဲ့ေလရာ၊အထင္ႏွင့့္အျမင္ပါစင္ေအာင္လႊဲခဲ့ျပီး၊အတုိက္အခံအန္အယ္ဒီ ပါတီသည္၊ ယံုႏိုင္စရာမရွိေအာင္ ေတာင္ျပိဳကမ္းျပိဳေအာင္ပြဲခံခဲ့ေလ၏။
ဤတြင္ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားအဆင့္ဆင့္ျဖစ္ေသာ ရဝတ၊ မဝတ၊ခဝတ၊ တဝတႏွင့္ နဝတေနရာအသီးသီးအဆင့္အသီးသီးတြင္ ေနရာယူထားၾကသူမ်ားမွာ တည္ေဆာက္ျပဳျပင္ျမန္ျပည္တခြင္ စီမံကိန္းၾကီးမ်ားႏွင့္တည့္တည့္ တုိးကာ၊လာတ္ေပးလာဘ္ယူစနစ္၏ ခ်ဳိျမိန္မွဳ အာဏာအရသာ စည္းစိမ္၏အရသာကုိ စတင္ေတြ႔ရွိ ေနၾကျပီး၊ရံုးတစ္ရံုးဓားတစ္စင္းအာဏာကုိ မက္ေမာစျပဳေနၾကခ်ိန္ျဖစ္ ေလရာ၊အာဏာလြဲေျပာင္းေရးကုိေလသံမွ်ပင္မၾကားခ်င္ၾကေတာ့ေခ်။ စစ္တပ္ဆက္၍မိုးေကာင္းျခင္းျဖင့္ မိမိတုိ႔အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းမည့္ လမ္းစကုိ ေတြ႔ရွိကုန္ၾကျပီျဖစ္၏။
ထုိသုိ႔ျဖင့္ စစ္တန္းလ်ားသုိ႔ျပန္သြားမည္ဟုစကားကၽြံမိေသာ မူလလက္ေဟာင္းဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးသည္ ျဖဳတ္ထုတ္သတ္စာရင္းတြင္ဝင္ကာ၊ မထင္မရွားေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ရျပီး၊ေနာက္တက္လာေသာ ေမာင္ပုလဲဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး၏ ၾသဇာအာဏာစက္ေအာက္ဝယ္ တညီတညြတ္ တည္းေသြးစည္မိလ်က္သားျဖစ္ကုန္ေလေတာ့သည္။ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပေပးခဲ့ျခင္းသည္အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးရန္မဟုတ္ဟု စစ္ဗုိလ္ ခ်ဳပ္အားလံုး တေလသံတည္းထြက္လာၾကေတာ့၏။
ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးအသစ္သည္ မိမိတုိ႔ဘဝ၊မိမိတုိ႔ကမၻာ၏ေက်းဇူးရွင္ၾကီးအျဖစ္သုိ႔ ဒုတ္ဒုတ္ထိေရာက္ခဲ့၏။ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး၏ၾသဇာ သည္ သူတုိ႔၏စည္းစိမ္၊ဘဝလံုျခံဳေရးႏွင့္တုိက္ရုိက္ႏြယ္မွဳရွိလာ၏။ ရာထူးအတက္ျမန္လ်က္၊ ၾကီးပြား သည္ထက္ၾကီးပြားလာၾကေသာ စစ္ဗုိလ္ ခ်ဳပ္တုိ႔မွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးႏွင့္ကၽြန္ရင္းသခင္ရင္းျဖစ္လာကုန္ၾကေတာ့သည္။ ထုိမွသည္ ေနာက္ေတာ္ပါဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔သည္၊ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး လက္ညွဳိးညႊန္သမွ် ေရျဖစ္ေစမည့္၊၊ေဘာင္းေတာ္ညိမ့္စိတ္ေတာ္သိသူမ်ားျဖစ္လာၾက၏။ ဘက္တဘက္တည္းမွာလက္မရြံ႕တုိ႔၊ အခုိင္အမာ စုစည္းမိလာ၏။ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔အစြယ္ေပါက္ကုန္ၾကကာ၊ဘယ္သူခြဲခြဲတုိ႔မကြဲေသာ စည္းလံုးမွဳျဖစ္လာ၏။
ဤသုိ႔လွ်င္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီး၏ၾသဇာအာဏာစက္သည္ခိုင္ျမဲသထက္ ခိုင္ျမဲလာသည္ကုိ၊ အမွန္ကုိမျမင္ႏိုင္သည့္အကဲခတ္သမားမ်ားအဖုိ႔ ပင္စင္စား ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးအား လူေတာ္စာရင္းသြင္းသည့္အေျခ သုိ႔ဆုိက္လာခဲ့ေလေတာ့သည္။စားဖားတုိ႔ညီညြတ္ေရးဟူေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏မိန္႔ခြန္းကို သတိရစရာေကာင္းလွေခ်သည္။စင္စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးေတာ္ျခင္းမဟုတ္၊ စားဖားမ်ားညီညြတ္သျဖင့္၊ မသူေတာ္တုိ႔အင္အားေကာင္းကာ၊အာဏာကုိေရရွည္ခ်ဳပ္ကိုင္ႏိုင္ခဲ့ျပီး၊ျမန္မာျပည္ကုိ ကပ္ၾကီးသံုးပါးဆုိက္ေစခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ေလ၏။
(၆) မထူးဇာတ္ခင္းရန္၊လက္တစ္လံုးအလုိမွသည္
ေနာက္ဆံုးတြင္ကား၊ျမန္မာစစ္အစုိးရသည္ ၎တုိ႔ရင္ဆုိင္ၾကံဳေတြ႔ေနရေသာ၊အေထြေထြအၾကပ္အတည္းကုိေျဖရွင္းရန္၊ ႏ်ဴးကလီးယား စီမံကိန္းကုိစြဲကိုင္လ်က္၊ကမၻာၾကီးကုိအံတုျခိမ္းေျခာက္ေနေသာ ေျမာက္ကုိးရီးယား၏လမ္းစဥ္ကိုေရြးခ်ယ္ရန္သာ၊ ရွိေတာ့သည့္ လမ္း က်ဥ္းသုိ႔ေရာက္ရိွသြားခဲ့သည္။ထုိေရြးလမ္းမွာလည္း၊ စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔၊မသမာေသာနည္းလမ္းမ်ဳိးစံုျဖင့္ ရွာေဖြစုေဆာင္းထားသမွ် ကမၻာ အႏွံ႔အျပားမွဘဏ္မ်ားရွိစည္းစိမ္ဥစၥာအားလံုး၊ဆံုးရွဳံံးကုန္ရမည့္အေရးျဖစ္ေလရာ၊ထုိေရြးလမ္းကုိ စြန္႔လႊတ္၍၊ ဒီမုိကေရစီ လမ္းေၾကာင္း ေပၚသုိ႔တက္ျပီဟု ေၾကညာျခင္းျဖင့္ ထြက္ေပါက္ရွာခဲ့ၾက၏။စိတ္ၾကိဳက္ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါဝင္ေသာ၊ကမၻာအခ်ိန္အၾကာဆံုး ေညာင္ႏွစ္ပင္ ညီလာခံအား၊ ျဗဳန္းစားၾကီးတက္သုတ္ရုိက္ဆံုးခန္းတိုင္ေစကာ၊ယင္းတုိ႔သေဘာက်ေရးဆြဲထားသည့္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ကုိ(၂၀၀၈) ခုႏွစ္တြင္ဇြတ္အတင္းအဓမၼအတည္ျပဳခဲ့ေလေတာ့သည္။ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္(၂၀၁၀)ခုႏွစ္တြင္ အမည္ခံေရြးေကာက္ပြဲက်င္း ပခဲ့ျပီး၊ မဲဲလိမ္မဲခုိး၊ေနာက္တုိးမဲ၊ၾကိဳတင္မဲမ်ားကုိအသံုးျပဳလ်က္၊စစ္တပ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံၾကံ့ခို္င္ဖြ႔ံျဖိဳးေရးပါတီကုိအႏိုင္ရေစကာ(၂၀၁၁)တြင္ ဒီမုိကေရစီလႊတ္ေတာ္ေပၚေပါက္လာေစခဲ့သည္။
ထုိကာလကုိျပန္လည္သံုးသပ္ပါက တြင္းဆံုးက်ျမန္မာျပည္၏လႊတ္ေတာ္သည္ မည္သည့္အေရြ႕ကုိမွ်၊ျပႏုိင္ျခင္းမရွိပဲ၊ တရုတ္လက္ထုိး အပ္ရမည့္၊ေၾကြးဆံုး တုိင္းျပည္၊ႏိုင္ငံတကာေၾကြးျမီ ဗလပြႏွင့္၊အစည္းအေဝးခန္းမထဲ တြင္ငုတ္တုတ္ထုိင္ေနရန္သာရွိသည့္၊ မရွဴႏိုင္ မကယ္ႏိုင္အေျခအေနကုိသံုးသပ္ႏိုင္သည္။ျမန္မာစစ္အစုိးရ၏ဒီမုိကေရစီအကူးအေျပာင္းကုိ ကိုယ့္က်င့့္သိကၡာတရားအေလးထားသည့္ အဆင့္အထိ တုိးတက္ေခတ္မီေနၾကေသာ၊မည္သည့္ႏိုင္ငံကမွ် အယံုအၾကည္မရွိခဲ့ၾကေခ်။ အကယ္၍သာနအဖအစုိးရ၏အတြင္းေရး အမွန္ကုိ စနစ္တက်သံုးသပ္ႏုိင္ခဲ့ပါမူ၊ျမန္မာျပည္သည္တြင္းဆံုးက်ေနခဲ့ျပီျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားစြာျမင္ႏုိင္သည္။
ထုိအေျခအေနတြင္ ျမန္မာစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔သည္ အဘယ္ေၾကာင့္ တရုတ္ႏုိင္ငံ၏အကူအညီကုိ မရယူခဲ့ပါသနည္းဟုေစာဒကတက္ေမးခြန္း ထုတ္ဖြယ္ရွိသည္။ကြန္ျမဴနီစနစ္ကိုက်င့္သံုး၍ တရုတ္လူထုကိုပင္ လူတန္းေစ့ေအာင္ဖန္တီးမေပးႏိုင္ေသာ တရုတ္အစုိးရသည္ ျမန္မာ ျပည္ကုိ ဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္ေစမည့္ ကူညီေထာက္ပံ့မွဳမ်ဳိးအတြက္ ေစတနာဗလာနတၳိ၊အရည္အခ်င္းလည္းမရွိ၊ေပၚလစီမူဝါဒလည္းမရွိေခ်။ တရုတ္က်င့္သံုးေသာ မူဝါဒမွာ လူမုိက္အားေပး၊သူခိုးလက္ခံစနစ္သာျဖစ္သည္ကုိ ေျမာက္ကုိးရီးယားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္ရပ္တုိ႔က ခိုင္မာစြာသက္ေသျပလ်က္ရွိသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ တရုတ္အားကိုျဖင့္လူတလံုးသူတလံုးျဖစ္ေနေသာႏိုင္ငံဟူသည္မရွိေခ်။
လူ႔သမိုင္းသည္တခါတရံတြင္လူမုိက္တုိ႔ကုိအားေပးအားေျမာက္ျပဳတတ္ျပန္ေလ၏။အဆုိပါျမန္မာစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔ အခက္ၾကီးၾကံဳ၊ ရတက္ မီးပံုပြားေနစဥ္တြင္ပင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသည္၊၊အာရွပစိဖိတ္ေဒသတြင္းဆီသုိ႔ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ေျခလွမ္းမ်ားျဖင့္ ဝင္ေရာက္လာ ခဲ့ခ်ိန္ႏွင့္ထူးျခားစြာတုိက္ဆုိင္ေနခဲ့ျပန္ရာ၊ဤသည္ပင္ စစ္အစုိးရအားလူမုိက္ကံေကာင္းေစသည့္အခ်က္ျဖစ္ေနျပန္ေလသည္။
(၇) ဘယ္ေျခာက္ကာ၊ညာလွမ္းလာသည့္အေမရိကန္
အေမရိကန္၏မဟာဂရုဏာေတာ္ေၾကာင့္ ကမၻာကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႔(WTO)သုိ႔ ဝင္ေရာက္ခြင့္ရခဲ့ေသာတရုတ္ႏိုင္ငံသည္၊ အေနာက္ႏိုင္ငံ ေရာက္တရုတ္အမ်ဳိးသားမ်ားထံမွ၊အေနာက္အုပ္၏ေခတ္မီနည္းပညာတုိ႔ကုိ တရားဝင္ေရာ၊တရားမဝင္နည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ပါ ရရွိလာခဲ့ျပီး အလွ်ံပယ္ေနသည့္လူ႔လုပ္အားအရင္းအျမစ္တုိ႔ကုိ အသံုးျပဳလ်က္၊ကြယ္လြန္သူတရုတ္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးတိန္႔ေရွာက္ဖိန္၏ “ခ်မ္းသာျခင္း သည္တင့္တယ္၏” ဟူေသာ အဆုိအမိန္႔အတုိင္း ေျမဝယ္မက်နာယူလုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္။ကိုယ့္က်င့္တရားမပါရွိေသာ တရုတ္ျပည္၏ စီးပြားေရးခ်ဲ႕ထြင္မွဳသည္ ကမၻာတဝွမ္းလံုးသုိ႔ ႏွစ္တုိတုိအတြင္း ေၾကာက္ခမန္းလိလိပ်ံ႕ႏွံ႔သက္ေရာက္လာခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္တဆင့္တက္၍ အာရွေဒသတြင္ တရုတ္တုိ႔စစ္အင္အားျဖင့္ျဖန္႔က်က္စုိးမုိးရန္အထိ ေျခလွမ္းက်ဲလာေသာအခါ ဆရာရင္းျဖစ္ သူအေမရိကန္ႏွင့္ျပန္၍ထိပ္တုိက္တုိးခဲ့သည္။ထုိအခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္အပါအဝင္အေနာက္အုပ္စု၏စီးပြားေရးမူဝါဒသည္ ကမၻာ့အေရွ႕ ဘက္ျခမ္းဆီသုိ႔ျပန္လည္ဦးတည္လာေနခ်ိန္ျဖစ္ရာ၊အာရွပစိဖိတ္ေဒသအေပၚ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္စုိးမုိးထားႏိုင္ေရးအတြက္ စီမံခ်က္ေရး ဆြဲရာမွ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္စစ္ေရးႏုိင္ငံေရးပထဝီဝင္တြင္အခ်က္အခ်ာေနရာပါဝင္လာခဲ့ေလေတာ့သည္။ထုိ႔ေၾကာင့္ပင္ အေမရိကန္ အစိုးရသည္ ျမန္မာ စစ္ဗုိလ္ခ်ပ္အခ်ဳိ႕ႏွင့္အေပးအယူသေဘာ၊ညွိႏွဳိင္းခဲ့ၾကဟန္ရွိကာ၊ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးကုိ နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ တြန္းအားေပးလာခဲ့သည္။နည္းပညာမ်ား၊ႏိုင္ငံတကာရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမ်ားအတြက္ အစကနဦးေျခလွမ္းမ်ားပ်ဳိးခဲ့သည္။ ျပည္တြင္းမီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္ကုိ အတုိင္းအတာတစ္ရပ္အထိ ပြင့္လင္းေစခဲ့သည္။
အေမရိကန္၏ေက်းဇူးေတာ္ေၾကာင့္ မ်ားေျမာင္လွစြာေသာ ႏိုင္္ငံတကာေၾကြးျမီတုိ႔ကုိ ျပန္လည္ေပးဆပ္ရန္ မလုိေတာ့ပဲ လက္ရွိျမန္မာ အစုိးရကုိအသက္ရွဴေခ်ာင္ေစခဲ့သည္။တားဆီးပိတ္ဆုိ႔မွဳမ်ားကုိဖယ္ရွားကာ ဥခြံအတြင္းမွစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔အား ကမၻာအႏွံ႔သုိ႔လည္ပတ္ သိျမင္ခြင့္ေပးခဲ့သည္။ျပည္တြင္းလက္နက္ကုိင္မ်ားႏွင့္ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျပဳလုပ္ႏုိင္ရန္ ေငြေၾကးပံုေအာေထာက္ပံ့ခဲ့သည္။ အန္ဂ်ီအုိ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွေငြေၾကးမ်ားကိုျပည္တြင္းသုိ႔တုိက္ရုိက္စီးဆင္းေစျခင္းျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ျမန္မာအတုိက္အခံတုိ႔ကုိ ျပည္တြင္း သုိ႔ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ရန္ပညာသား ပါပါက်ဳံးသြင္းေပးခဲ့သည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ လႊတ္ေတာ္တြင္းသုိ႔ေရာက္ရွိေစခဲ့သည္။လူထုေထာက္ခံမွဳအင္အားၾကီးမားေသာ ရွစ္ဆယ့္ ရွစ္မ်ဳိးဆက္ကုိ ေဂ်ာ့ဆုိးေရာ့ကဲ့သုိ႔ ဧရာမထိပ္သီးအလွဴရွင္ၾကီးႏွင့္ခ်ိတ္ဆက္ေပးျခင္းျဖင့္ လူထုအံုၾကြမွဳျဖစ္ေပၚမလာရန္၊ ကာကြယ္ ထားႏိုင္ခဲ့ သည္။
ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကုိ သမၼတၾကီးဦးသိန္းစိန္၏ စီမံၾကံဆခ်က္ျဖင့္၊ရပ္ဆုိင္းခဲ့ျခင္းသာမွန္ကန္ခဲ့လွ်င္ သမၼတၾကီးအား မင္းရဲေက်ာ္စြာ၊ တပင္ေရႊထီးတုိ႔ကဲ့သုိ႔ ရာဇဝင္လူစြမ္းေကာင္းစာရင္းတြင္ေမာ္ကြန္းထုိးရေပလိမ့္မည္။သုိ႔ေသာ္ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းသည္ တရုတ္တုိ႔၏ ျမန္မာျပည္ဝါးျမိဳေရးမဟာ ဗ်ဴဟာ ေျမာက္အစီအမံၾကီးျဖစ္ေလရာ၊တရုတ္ၾသဇာခံျမန္မာဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔က ရပ္ဆုိင္းပစ္ခဲ့သည္ဆုိလွ်င္ ယံုတမ္းစကား၊အိပ္ယာဝင္ပံုျပင္သာျဖစ္ ေပလိမ့္မည္။ျမစ္ဆံုရပ္ဆုိင္းေရးတြင္ အေမရိကန္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံ အျဖစ္အခိုင္အမာရပ္တည္၍မီးစိမ္းျပခဲ့သည္မွာ ယံုမွားဖြယ္မရွိေခ်။
(၈) သယ္..၊ငါဟဲ့ေယာက္်ား သိၾကားဘီလူးအမည္ထူးႏွင့္
လက္ရွိျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီလႊတ္ေတာ္ႏွင့္အစိုးရအဖြဲ႔၏ ကေမာက္ကမအျပဳအမူႏွင့္ေျခလွမ္းမ်ားမွာ၊ သဂၤဇာဆရာေတာ္၏ တရားေတာ္မွ ဥပမာျပပံုျပင္တပုဒ္ကုိ ေျပး၍သတိရခ်င္စရာ ေကာင္းလွေပ၏။
ထန္းေတာရြာကဇာတ္ဆရာေမာင္ဟိန္းသည္ အုပ္ထိန္းသူ အၾကီး ဦးစီးနာယကနည္းေပးလ်က္ ရုပ္ေသးကျပီး အသက္ေမြးသတတ္။ တစ္ညေသာအခါ ရြာတစ္ရြာတြင္ ရုပ္ေသးျပရာ ၀ိဇယမင္းသားဇာတ္ထုပ္ကုိခင္းသည္တြင္ ယခင္ဇာတ္ဆရာေမာင္ဟိန္းသည္လည္း ခပ္သိမ္းေသာအခန္း လူၾကမ္းအကြက္ကုိ ေသတၱာေမွာက္နားလည္၏ ။ ထုိဇာတ္ဆရာေမာင္ဟိန္းသည္ ေမွးစက္အိပ္ေပ်ာ္ သန္းေခါင္ ေက်ာ္လွ်င္ အေဖာ္တပည့္ရင္းတုိ႔က ဘီလူးမင္းၾကီးထြက္ခန္းက်လာျပီ ။ ထပါဆရာၾကီး ၾကာေတာ့ျပီးေရာ့မည္ဟု ႏွိဳးေလ သည္။
ထုိအခါဇာတ္ဆရာေမာင္ဟိန္းသည္ မွိန္းစက္ရာကအႏွိဳးတြင္ ဇ၀ုိးဇ၀ါး စိတ္အမွတ္မွားျပီးလွ်င္ သိၾကားရုပ္ကုိ ဘီလူးရုပ္ထင္ေရြ႕ အလ်င္ျဖဳတ္လ်က္ ရုတ္တရက္ထြက္လာရာ လက္မွာသိၾကားရုပ္ကုိ ကုိင္ဆြဲ၍ “ငါ ဟဲ့ေယာက္်ား ယကၡဒီပ အစုိးရငယ္သည္” ဤကဲ့သုိ႕ ေမာင္ဟိန္းဘီလူးၾကိမ္းသည္တြင္ ပြဲသဘင္ရွဳသူရပ္ရြာလူ မ်ားက သိၾကားရုပ္ကုိျမင္သျဖင့္ “ဟင့္အင္.. ဆုိတာကဘီလူးစကား သိၾကားကုိ ကုိင္စြဲ၍ဆရာဟိန္းလြဲျပီ”ဟု ေျပာၾကေသာအခါ ဇာတ္ဆရာက အရုပ္ကုိ ငဲ့ၾကည့္လွ်င္ သိၾကားရုပ္မွန္းသိ၍ “သယ္ ငါဟဲ့ေယာက္်ား သိၾကား ဘီလူးအမည္ထူးႏွင့္”စသည္ျဖင့္ ရုပ္ေဆာင္၍ ေတာ္ေရာ္ေအာင္ ေျပာရသတဲ့၊
ဤအတူ ယခုဦးပဥၹင္းၾကီးမွာလည္း ေရွးလူျဖစ္စဥ္အခါကကဲ့သုိ႔ခ်ည္း မွတ္လ်က္ ဇာတ္ဆရာ ေမာင္ဟိန္းလုိ ဘီလူးၾကိမ္းတဲ့ဟန္ရွိ သည္ဟု မိန္႕ေတာ္မူေသာအခါ အပါးေတာ္မွာရွိၾကေသာ ရဟန္းပရိတ္သတ္တုိ႕သည္ အထပ္ထပ္ ရယ္ေမာ၍ တေသာေသာေနၾကေလ ကုန္သတည္း။(သဂၤဇာဆရာေတာ္၏ဥပမာ သမူဟ ဂီရကၠမက်မ္း)
က်ေနာ္ျမင္ဖူးသမွ် အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္ႏွင့္လႊတ္ေတာ္အမတ္အမ်ားစုမွာ ခင္းေနေသာဇာတ္ကုိ မသိပဲ၊ရရာအရုပ္ဆြဲထုတ္လာကာ ကုိယ့္ကိုယ္ ကုိ ဘီလူးမွန္းမသိ၊သိၾကားမွန္းမသိၾကသူမ်ားျဖစ္ၾကေလသည္။
စစ္ဗုိလ္အမတ္တုိ႔မွာ လႊတ္ေတာ္အတြင္းတြင္ ငုတ္တုပ္တုိင္ႏွဳတ္ဆြံ႔ၾကကုန္၏။အၾကံေပးအမတ္၊လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားႏွင့္ အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္ ဝန္ၾကီးတုိ႔သည္ မီးပ်က္လွ်င္ဖေယာင္းတုိင္ထြန္းၾက၊ထမင္းတစ္နပ္ေလွ်ာ့စားၾက၊တရုတ္ကုိေၾကာက္လို႔ပါ၊တေန႔စာအတြက္ ႏွစ္ေထာင့္ငါး ရာက်ပ္ဆုိလံုေလာက္ျပီ၊နယ္လွည့္ပါးရုိက္မည္၊တျပည္လံုးႏြားႏုုိ႔ေသာက္ၾက…၊ဟူေသာ ျပက္လံုးသာသာ မိန္႔မွာခ်က္မ်ားေပၚထြက္လာ သည္မွာ ထြက္ေဟ့ထြက္ေဟ့ဆုိ၍သာထြက္လာၾကရသည္ ဘာဇာတ္ကေနမွန္းမသိသည့္ ဇာတ္သမားတုိ႔ႏွင့္တူလွေခ်၏။
စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔တန္းခိုးထြားခဲ့သည့္ေခတ္ကုိ တမ္းတေနဆဲျဖစ္သည့္၊အစုိးရအဖြဲ႔ဝင္အမ်ားစုမွာအေတြးအျမင္က်ဥ္းေျမာင္းၾကသူမ်ားပီပီ အခြင့္အေရးမွန္သမွ် လက္တစ္လံုးျခားနည္းျဖင့္ လက္ကုန္ႏွဳိက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းေနၾကဆဲ ျဖစ္သည္ကုိရန္ကုန္တဖက္ကမ္းျမိဳ႕သစ္စီမံကိန္းက သက္ေသျပလ်က္ရွိသည္။အခ်ဳိ႕မွာ ဒီမုိကေရစီ ဘက္ေတာ္သားဟန္ေဆာင္ကာ လူမွဳမီဒီယာကြန္ယက္မ်ားေပၚတြင္၊ေတာင္မေရာက္ ေျမာက္မေရာက္ ဒီမုိကေရစီေလ သံပစ္လာၾကသည္။
ဘာသာေရး၊လူမ်ဳိးေရးအဓိကရုဏ္းမ်ားဖန္တီးကာ၊ရွဳပ္ေထြးေသာ ပီအာစံနစ္ျဖင့္ အာဏာတည္ျမဲေရးအတြက္ ေအာက္လမ္းနည္းမ်ားကုိ ထုတ္သံုးရန္အားထုတ္လာၾကသည္။ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဲကုိဖ်က္သည္၊ျပင္ဆင္သင့့္သည့္ဥပေဒမ်ားကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳသည္။ဒီမုိကေရ စီ အကူးအေျပာင္းကာလတြင္ လယ္ယာေျမတုိ႔ကို၊ စစ္အစုိးရလက္ထက္က အေထာက္အထားမ်ားကုိအသံုးျပဳကာ၊ ဥပေဒႏွင့္မညီပဲဇြတ္ အတင္းအဓမၼသိမ္းပုိက္ေနသည့္လုပ္ရပ္တုိ႔ကုိ ဦးသိန္းစိန္အစုိးရပင္လက္ပုိက္ ၾကည့္ေနရသည္အထိျဖစ္လာခဲ့ရာ၊ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမုိက ေရစီအကူးအေျပာင္းသည္ ထူးမျခားနားပတ္ပ်ဳိးျဖင့္ ေလးႏွစ္ဝန္းက်င္သုိ႔တုိင္ခဲ့သည္။ထုိသုိ႔ျဖင့္ လာမည့္ႏုိဝင္ဘာလ(၁၁)ရက္ေန႔၌ အေမရိကန္္သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေနျပည္ေတာ္တြင္က်င္းပမည့္ ေအပက္အစည္းအေဝးသုိ႔တက္ေရာက္မည္ ဟူေသာသတင္းထြက္ေပၚလာခဲ့သည္။
(၉) လက္ရည္တစ္ျပင္တည္း၊ႏွီးေဒါင္းလန္းၾကီးေတြနဲ႔ ဝိုင္းဖြဲ႔ကာစားၾကသည္ေမာင္
ယခုႏွစ္ေအာက္တုိဘာ(၃၁)ရက္တြင္ ေနျပည္ေတာ္ရွိသမၼအိမ္ေတာ္၌ သမၼတၾကီး၊ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးမင္း ေအာင္ လွဳိင္အပါ အဝင္ျမန္မာ့ထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားဟုဆုိေသာ ပုဂၢိဳလ္ဆယ့္ေလးဦးေတြ႔ဆံုခဲ့ၾကျခင္းမွာလည္း အေမရိကန္သမၼတ၏ျမန္မာ ႏုိင္ငံခရီးစဥ္ ႏွင့္ခ်ိန္ကိုက္၍ျဖစ္ေပၚလာျခင္းျဖစ္ရာ၊အဆုိပါေဆြးေႏြးပြဲကုိဖန္တီးခဲ့သူမွာ အေမရိကန္ပင္ျဖစ္ဟန္ရွိ၏။ျမန္မာ အစုိးရ အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေသာ သမၼတသည္ကာကြယ္ေရးဦးခ်ဳပ္ကိုၾသဇာေညာင္းဟန္မတူေခ်။ထုိ႔ေၾကာင့္ ထုိေဆြးေႏြးပြဲတြင္အဓိက အခရာ က်သူႏွစ္ဦးမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးမင္းေအာင္လွဳိင္သာျဖစ္၏။ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ႏွင့္စစ္ဗုိလ္ အမတ္တမတ္သားေလွ်ာ့ခ်ေရးတုိ႔တြင္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ိမင္းေအာင္လွဳိင္၏သေဘာထားေပ်ာ့ေျပာင္းမွဳႏွင့္ဆင္ျခင္တံုတရားသည္ ျမန္မာ့ဒီမုိ ကေရစီေရွ႕ခရီးတြင္ အလြန္တရာ အေရးပါေနသည္။ေဆြးေႏြးပြဲရလာဒ္သည္ (၂၀၁၅)ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္ အတိတ္စိမ္း ျဖစ္၍၊ျမန္မာ့ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ အေကာင္းဖက္သုိ႔ သေဘာထားေျပာင္းရန္ အခ်က္ေပးလုိက္သည့္၊အေမရိကန္၏ ေခါင္းေလာင္းထုိး သံပင္ျဖစ္ ေလသည္။
သမၼတၾကီးဦးသိန္းစိန္သည္ သေဘာထားတင္းမာသူစာရင္းတြင္မပါဝင္ေခ်။စာေရးသူေတြ႔ျမင္ရသမွ် ဗုိလ္ခ်ဳပ္မွဴးၾကီးမင္းေအာင္ လွဳိင္၏ သြင္ျပင္ရုပ္ဟန္မွာ ခင္မင္ႏွစ္လုိဖြယ္ေကာင္းသည္။ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲသည့္ ရုပ္လကၡဏာမဟုတ္။ သူ႔အရယ္အျပံဳးတြင္ ဟန္ေဆာင္မွဳ ကိုမေတြ႔ရပဲ၊ပြင့္လင္းရုိးသားမွဳကိုေဆာင္ေနသည္။သုိ႔ေသာ္ ေနာက္ကြယ္တြင္ ရွိေနေသာ ဆရာသမားေဟာင္း၏ လမ္းညြန္ ေစစားမွဳရွိေန ႏိုင္သည္ျဖစ္ရာ သူ၏ကိုယ္ပုိင္ဆင္ျခင္တံုတရားကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာရေပဦးမည္။
ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ပါဝင္ခဲ့သူ ရွမ္းေခါင္းေဆာင္ဦးခြန္ထြန္းဦးကမူ ေဆြးေႏြးပြဲမဟုတ္၊မိတ္ဆံုထမင္းစားပြဲဲမွ်သာျဖစ္သည္ဟုဆုိသည္။ ရခုိင္ ေခါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာေအးေမာင္ကလည္း တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံုကိုယ္စားလွယ္မ်ားပါဝင္ခြင့္မရသည့္အတြက္ သမၼတတြင္တာဝန္ရွိ ေၾကာင္း ဖြင့္ဟေျပာဆုိသည္။
အားမနာတမ္းဆုိရလွ်င္ဤေဆြးေႏြးပြဲတြင္ လူပုိမ်ားပါေနသည္။အစုိးရအဖြဲ႔တာဝန္ရွိသူတုိ႔သည္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ေလးပြင့္ဆုိင္ ေတြ႔ဆံုရန္ ကမ္းလွမ္းမွဳကို ေျမြမေသတုတ္မက်ဳိးသည့္နည္းျဖင့္တုန္႔ျပန္ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္သည္။ထုိေဆြးေႏြးပြဲအျပီး ေက်နပ္ဖြယ္အေျဖ တစ္စုံတစ္ရာေပၚ ထြက္မလာသည့္အခါ အေမရိကန္သည္ေတာင္သာအမတ္မင္းကုိ အမည္ပ်က္စာရင္းသြင္းကာ၊သတိေပးမီးက်ည္ကုိ ပစ္ေဖာက္ခဲ့သည္။ အဆုိပါျဖစ္ရပ္အေပၚ နာမည္ၾကီးလြတ္ေတာ္အမတ္တစ္ဦးကမူ ၾကံခိုင္ေရးပါတီကုိထုိးႏွက္ရန္၊ အန္အယ္လ္ဒီႏွင့္ အေမရိကန္တို႔၏ပူးတြဲလုပ္ရပ္ဟု ေပါ့ေပါ့တန္တန္ လက္လြတ္စပယ္စကား၊ဆုိခဲ့သည္။
(၁၀) သမၼတၾကီးရယ္၊စုိးရိမ္မိတယ္
(၂၀၁၂)ခုႏွစ္တြင္ သမၼတအိုဘားမား၊ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔အလည္အပတ္ေရာက္ရွိခဲ့စဥ္က၊သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့့္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ျပည္သူ႔ရင္ျပင္အနီး ရန္ကုန္တုိင္းလႊတ္ေတာ္၌ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာ ၊ထုိေန႔ကျပည္လမ္းႏွင့္အလံုလမ္းဆံုရာမီးပြိဳင့္တြင္ ဗ်ဳိင္းေလးေကာင္ကုိ၊ေျခေထာက္အား ၾကိဳးတုပ္ကာ ေနရာခ်ထားသည္ကိုေတြ႔ျမင္ၾကရသည္ဟုဆုိပါသည္။ ျမန္မာအစုိးရသည္၊အၾကပ္အတည္းၾကံဳေလတုိင္း၊ၾကံရာမရျဖစ္ကာ၊ လက္စြဲေတာ္ဂုိဏ္းဆရာေယာင္မ်ားႏွင့္ယၾတာေခ်ျခင္း၊ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားမွလူမ်ားကုိလႊတ္ျပလိုက္၊ အတုိက္အခံမ်ားကုိဖိတ္ေခၚကာ၊ ဝိုင္းဖြဲ႔ထမင္းစားျပလုိက္လုပ္ေလ့ရွိ၏။
ဤသုိ႔ေသာ ခပ္တိမ္တိမ္အေတြးအေခၚျဖင့္သာ ယခုတၾကိမ္လာေရာက္မည့္ အုိဘားမားကုိၾကိဳဆုိခဲ့ပါမူ၊သမၼတၾကီး၏ေရွ႕ေရးသည္ အလြန္တရာစုိးရိမ္ဖြယ္ျဖစ္ေပလိမ့္မည္။မၾကာမတင္မီကာလ(၂၀၁၅)ခုႏွစ္တြင္ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရမည္ျဖစ္၍ စိန္ေခၚမွဳမ်ဳိးစံုသည္ သမၼတၾကီးအားအသင့္ေစာင့္ၾကိဳလ်က္ရွိရာ၊ဤအေမရိကန္သမၼတ၏ခရီးစဥ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ေရွ႕ေရးအစီအမံမ်ား ကုိ အဆင္သင့္ ခ်ျပေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ အဘက္ဘက္မွတြက္ခ်က္စီမံထားမွသာ၊ေတာ္ကာက်မည္ျဖစ္၏။
(၂၀၁၅)ခုႏွစ္ေရြးေကာက္ပြဲမတုိင္မီ သမၼတၾကီးသည္ ေအာက္ပါစစ္မ်က္ႏွာမ်ားကုိရင္ဆုိင္ရေပလိမ့္မည္။
(က) အကယ္၍တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲမျဖစ္ခဲ့ပါမူ၊အစေကာင္းခဲ့ေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ဆက္ဆံေရးသည္ စလယ္ဝင္၊ ဖင္မမဲခင္က ကြဲၾကရမည့္ကိန္းျဖစ္၏။အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္ႏုိင္ငံအုပ္စုသည္ ၎တုိ႔၏ေျခလွမ္းတုိင္းအတြက္ အေသးစိတ္ တြက္ခ်က္စီမံျပင္ဆင္ထားေလ့ရွိသည္။အႏွစ္ငါးဆယ္စာခန္႔ ကမၻာၾကီး၏ေရွ႕ေရးကုိ ၾကိဳတင္တြက္ဆထားျပီးျဖစ္၏။ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမန္မာအ စုိးရအေနျဖင့္လက္တစ္လံုးျခားကေလးကြက္မ်ားျဖင့္ အေမရိကန္သမၼတအားရင္ဆုိင္မည့္အၾကံကုိ ယခုကပင္လက္ေလ်ာ့ထားသင့္သည္။ အေမရိကန္တုိ႔၏ေရွ႕ေရးအလားအလာပုိင္းျဖတ္ႏုိင္မွဳႏွင့္ဆင္ျခင္တံုတရားကုိမွန္ကန္စြာသံုးသပ္ႏိုင္ရန္လုိသည္။ခိုင္မာေသာဒီမုိကေရစီအုတ္ျမစ္ကိုခ်ႏိုင္မွသာ ေခတ္မီဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္ေသာ အေနာက္ႏုိင္ငံၾကီးမ်ား၏ယံုၾကည္မွဳကိုရရွိေပလိမ့္မည္။
(ခ) နည္းပညာႏွင့္ဓနဥစၥာအရာတြင္ အေမရိကန္ကိုလုိက္မမီေသာတရုတ္ျပည္သည္ အေမရိကန္၏အာရွပစိဖိတ္ေဒသမဟာဗ်ဴဟာကုိ ဟန္႔တားႏုိင္ရန္အလုိ႔ငွာ၊တရုတ္ထရုိဂ်င္ ျမန္မာစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္အခ်ဳိ႕အား၊ အသံုးခ်မည့္အၾကံအစည္ကုိလည္း ၾကိဳတင္တြက္ဆထားရေပ လိမ့္မည္။ တဖက္တြင္လည္း ျမန္မာစစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္တုိ႔ကုိ အယံုအၾကည္ေလ်ာ့နည္းလာေသာ တရုတ္အစုိးရသည္၊ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ကုိ ပင္ တရုတျ္ပည္သုိ႔ဖိတ္ေခၚလ်က္၊အႏုနည္းျဖင့္ က်ားပိန္တြယ္၊တြယ္မည့္ေျခလွမ္းကို လည္းအထူးသတိခ်ပ္သင့္သည္။
သမၼတၾကီးအေနျဖင့္ေအပက္အစည္းအေဝးမတုိင္မီတစ္ရက္အလုိ၊တရုတ္ျပည္တြင္၊တရုတ္ သမၼတက်န္ဇီမင္းႏွင့္ေတြ႔ဆံုသည့္ အခါ အလြန္တရာလိမၼာပါးနပ္ရန္လုိသည္။
(ဂ) တရားမွ်တ၍ကမၻာကလက္ခံေသာ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ရန္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကုိ မျပင္၍မျဖစ္၊ျဖစ္သည့္နည္းႏွင့္ျပင္ဆင္ ႏိုင္ရန္၊အားထုတ္ျခင္းသည္သာနည္းလမ္းအမွန္ျဖစ္၏။ပီအာစနစ္သည္ ႏိုင္ငံေရး အေကာက္ၾကံမွဳဟု လူထုကယူဆၾကသည္ျဖစ္ရာ ပီအာ လမ္းေၾကာင္းကုိ ေရွ႕ဆက္မတုိးေစပဲ ရပ္တန္းကရပ္ႏိုင္ရန္ အားထုတ္သင့္သည္။
(ဃ) သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အထုိက္အေလ်ာက္ရရွိခဲ့သည့္အခ်ိန္ကာလအတြင္း စစ္ဗုိလ္ခ်ဳပ္အေဟာင္းအသစ္တုိ႔၏ငယ္က်ဳိးငယ္ နာမ်ား၊ကုိယ္က်ဳိးရွာမွဳမ်ား၊စာရိတၱခၽြတ္ယြင္းမွဳမ်ားကုိ ျပည္သူလူထုအေနျဖင့္ အိပ္သြန္ဖာေမွာက္နီးပါးသိခြင့္ရခဲ့ျပီးျဖစ္ရာ ၊လက္ရွိအစုိးရ ၏အျမီးအေမာက္မတည့္ေသာလုပ္ရပ္မ်ားအေပၚ မခံမရပ္ႏိုင္ျဖစ္လာသည့္အခါ ဆႏၵျပပြဲမ်ားလမ္းမမ်ားေပၚတြင္ျမင္လာရႏိုင္သည္။ ထုိ႔ ထက္ပုိဆုိးလွ်င္ တျပည္လံုးအံုၾကြမွဳႏွင့္ရင္ဆုိင္ရႏိုင္သည္။ယခုအေျခအေနသည္ တပ္မေတာ္မွေအာင္ျမင္စြာအာဏာသိမ္းရန္လြယ္ကူ ေသာအခ်ိန္မဟုတ္ေခ်။
(င) အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ေရရွည္ယံုၾကည္ကိုးစားမွဳရရွိရန္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အခ်ိန္မီေအာင္ျမင္စြာအဆံုးသတ္ႏိုင္ရန္လုိသည္။ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေအာင္ျမင္စြာတည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္စစ္တပ္ႏွင့္အစုိးရလြဲေခ်ာ္ေနေသာ အခ်ိတ္အဆက္ကုိ အခ်ိန္မီျပန္လည္တည့္မတ္ရန္ အေရးတၾကီးလုိအပ္သည္။
(၁၁) ငါတုိ႔လူမ်ဳိးတန္ခိုးရွိဖုိ႔
အေမရိကန္သမၼတအုိဘားမား၏ခရီးစဥ္ႏွင့္၊အေမရိကန္တုိ႔၏အာရွပစိဖိတ္ဆုိင္ရာမဟာဗ်ဴဟာသည္ ျမန္မာျပည္ကုိ ကယ္တင္ရန္ မဟုတ္ပါ။အမ်ဳိးသားလြတ္ေျမာက္ေရး၊ဒီမုိကေရစီေရးဟူသည္ ေမွ်ာ္မွန္းသေလာက္လြယ္ကူသည္မဟုတ္ရာ၊ကမၻာၾကီး၏အေရြ႕၊ေဒသ တြင္းေျပာင္းလဲမွဳတုိ႔အေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ အားစုိက္ရုန္းကန္ရသည္ခ်ည္းျဖစ္ပါ၏။အရင္းရွင္စနစ္ဆုိေလတုိင္း ေၾကာက္ရြံ႕ထိတ္လန္႔ ဖြယ္ဟုယူဆရန္မဟုတ္ပဲ၊ဒီမုိကေရစီစနစ္ႏွင့္ကိုက္ညီေအာင္ ဖန္တီးႏုိင္ရန္သာ လုိရင္းအခ်က္ျဖစ္သည္။
လတ္တေလာအေျခအေနတြင္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္အေမရိကန္၊အေနာက္ဥေရာပအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ၊ စီးပြားေရး စစ္ေရးပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မွဳျပဳႏုိင္ျခင္းသာလွ်င္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ၏တစ္ခုတည္းေသာထြက္ရပ္လမ္းဟုက်ေနာ္ျမင္သည္။မၾကာမီ က်င္းပေတာ့မည့္(APEC)အစည္းအေဝးသုိ႔ အုိဘားမားလာေရာက္သည့္အခါ ျမန္မာျပည္ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားရႏိုင္ရန္၊ျမန္မာေခါင္းေဆာင္တုိ႔အေနျဖင့္ အသိဥာဏ္ဆင္ျခင္တံုတရားျမင့္မားရန္အထူးအေရးၾကီးလ်က္ရွိ၏။
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ဦးေဆာင္ေနၾကသည့္အတုိက္အခံအင္အားစုမ်ားအေနျဖင့္၊ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲ၊အေကာင္းဖက္သုိ႔ ခ်ည္းႏိုင္ ရန္ အေကာင္းဆံုးအေနအထားျဖင့္ ဝန္းရံပံ့ပုိးသင့္သည္ဟုယူဆပါသည္။ ႏုိင္ငံေရးတြင္ ၾကိဳတင္တြက္ဆမွဳမရွိပဲ၊ အေၾကာင္း တစ္စံု တစ္ခုေပၚလာမွ ၊ေခါင္းစဥ္တပ္၍အသံကုန္ထေအာ္၊ဆႏၵျပၾကျခင္းကား ဆန္စင္ရာက်ည္ေပြ႔လိုက္ျခင္းသာျဖစ္ေလရာ၊ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ အေရးသည္၊သည္လိုပံုႏွင့္ မုိးၾကီးခ်ဳပ္ေပလိမ့္မည္။
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ႏွစ္ခန္႔က ကေမၻာဒီးယားအန္ေကာဝပ္ေက်ာင္းတည္ရွိရာ ဆီယန္ရစ္ျမိဳ႕သုိ႔၊စာေရးသူေရာက္ရွိခဲ့ရာတြင္၊ယင္းျမိဳ႕၏အနီးတ ဝိုက္တြင္ ႏုိင္ငံတကာအဆင့္ဓာတ္ဆီဆုိင္မ်ား၊ေငြထုတ္စက္မ်ား၊ကုန္တုိက္ၾကီးမ်ားႏွင့္ဟုိတယ္ၾကီးမ်ားျဖင့္ ေခတ္မွီဖြံ႔ျဖိဳးတုိးတက္လ်က္ ရွိေၾကာင္းေတြ႔ရွိခဲ့ရသည္။ကေမၻာဒီးယားတႏုိင္ငံလံုးဒီပံုအတုိင္းေျပာင္းလဲေနျပီလားဟု က်ေနာ္တည္းခိုေသာ ဟုိတယ္ပုိင္ရွင္ ကေမၻာဒီး ယားလူမ်ဳိးကုိ စပ္စုေမးျမန္းၾကည့္ရာသူက ျပံဳးရယ္လ်က္ တုိးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးမွဳနယ္နမိတ္သည္ ေျခာက္ကီလုိမီတာသာရွိသျဖင့္ ေျခာက္ကီလို မီတာဒီမုိကေရစီပါဟုဆုိေလသည္။
လက္ရွိကာလတြင္ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ားသည္ အျမင္က်ယ္က်ယ္ျဖင့္ ဆုတ္တက္လွဳပ္ရွားကစားႏုိင္ျခင္းမရွိပါမူ ျမန္မာ ႏုိင္ငံသည္ ေျခာက္ကီလုိမီတာဒီမုိကေရစီဘဝျဖင့္သာဇာတ္သိမ္းေပလိမ့္မည္။
က်ေနာ္ညြန္းခဲ့ေသာ အတုိက္အခံႏွင့္ဒီမုိကေရစီအင္အားစုမ်ားဆုိရာ၌ အစုိးရႏွင့္အျမင္မတူၾကသူမ်ားကုိသာ၊ဆုိလုိသည္မဟုတ္ပါ။ ကမၻာ့အလယ္တြင္၊ျမန္မာ့ဂုဏ္ကိုထယ္ဝါေစလိုေသာ၊ရဟန္းရွင္လူျပည္သူအေပါင္းႏွင့္အစုိးရအဖြဲ႔အတြင္းမွ အျမင္မွန္သူမ်ား၊ျမန္မာျပည္ ကုိေကာင္းစားေစလုိသူမ်ားအားလံုးပါဝင္ပါသည္။
(၁၂) ေဒါင္းျမန္မာတခြင္၊တေကာင္းရာဇဝင္ဆက္ခ်င္သည္
ဤေဆာင္းပါးရွည္ၾကီးကုိ (၂၀၁၅)အတြက္ ျပိဳမွာေလလားမုိးရဲ့ဟူေသာ စုိးရိမ္စိတ္အတိျဖင့္က်ေနာ္ေရးသည္။က်ေနာ့္နားဝယ္ တရားမွ်တ လြတ္လပ္ျခင္းနဲ႔မေသြ၊မ်ားလူခပ္သိမ္းျငိမ္းခ်မ္းေစဖုိ႔အစခ်ီသည့္ႏုိင္ငံေတာ္သီခ်င္းကုိၾကားေယာင္လ်က္ရွိ၏။တုိင္းျပည္ကုိလက္ညွဳိးထုိး
ေရာင္းစားခဲ့ၾကသူမ်ားအား ရန္ျငိဳးသုိျပစ္ဒဏ္ခတ္ေရးထက္ ၊အမွန္တကယ္သာယာဝေျပာေသာႏိုင္ငံေတာ္သစ္ၾကီးဆီသုိ႔ စစ္မွန္ေသာဒီမုိ ကေရစီနည္းလမ္းျဖင့္ အေရာက္လွမ္းႏိုင္ရန္သာ ရည္သန္ပါသည္။မည္သည့္လူမ်ဳိးမဆုိ၊ကိုယ့္တုိင္းျပည္ကုိယ္ခ်စ္ျမတ္ႏိုးစျမဲျဖစ္ရာ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမွန္သမွ် ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ကိုခ်စ္ၾကသူခ်ည္းမ်ားဟုသာ က်ေနာ္မွတ္ယူလုိပါ၏။ရာဇဝင္ထြန္းေျပာင္ေသာ တုိင္းျပည္ႏွင့့္ လူမ်ဳိးတုိ႔၏ဘဝျပန္လည္ဂုဏ္တင့္ႏုိင္ေရးအတြက္ ဆႏၵမြန္ရည္လ်က္၊ဆရာၾကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မွဳိင္း၏ ေလးခ်ဳိးတပုိဒ္ျဖင့္ေဆာင္းပါးကို အဆံုးသတ္ လုိပါသည္။
“ရန္ခပင္းကုိတဲ့ေမာင္းကာႏွင္၊ေဒါင္းျမန္မာတခြင္မေတာ့ အထက္ယခင္သေဘာ၊(အုိ-ကြယ္)တေကာင္းရာဇဝင္ကုိတဲ့ ဆက္ခ်င္ သေကာ”
……………………။………………………