“ဒင့္ ဘဝ ၊ ခဏဘယ္သူယူပါ့မယ္”
(မင္းဒင္)
(၁)
ျမဴႏွင္းတုိ႔ေဝေသာကာလ၊ ခ်မ္းျမျမေဆာင္းတစ္ညတြင္၊ယုိးဒယားႏိုင္ငံ၊ဖူးခက္ၿမိဳ႔အန္မခမ္အရပ္ရွိ အိမ္အုိႀကီး၏အေပၚထပ္ ၌ ကၽြႏု္ပ္ ၾဆာဒင္တစ္ေယာက္ ဇီးကင္းခန္႔ရွိေသာ ေခၽြးေစးမ်ားျပန္လ်က္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ငါးဆယ္ခန္႔က ေက်ာင္းသံုး ျပဌာန္းခဲ့သည့္ တတိယတန္းေဒါင္းဖတ္စာတစ္အုပ္ကုိဖြင့္ရင္း ခုႏွစ္သံခ်ီ ေအာ္ဟစ္ကာ စာအံလ်က္ရွိေလသည္။
“ေတာင္ရွိန္ျပင္းဟုန္ ၊ ငွက္ဂဠဳန္ ၊သုန္သုန္ကိုလည္း နသတ္မည္ ။”“မလည္မသုန္ ၊ ေရေၾကာင္းစုန္ ၊ဒဂုန္ကိုလည္း နသတ္ မည္ ။”“ကမၸည္းတံဆိပ္ ၊ ေရႊေပလိပ္ ၊သိပ္သိပ္ကိုလည္း ပသတ္မည္္ ။”“ငါးမည္မာရ္ႏွိပ္ ၊ ပလႅင္ထိပ္ ၊ေညာင္ရိပ္ကိုလည္း ပသတ္မည္္ ။”“ငါးမည္ေရႊၾကာ ၊ ခက္ညြန္႔ျဖာ ၊စိမ္းျပာကိုလည္း ရစ္ရမည္ ။”
ခုႏွစ္အိမ္ၾကား၊ရွစ္အိမ္ၾကား စာရြတ္သံေၾကာင့္ ကာလနဂါးကဲ့သုိ႔ ကုလားေသကုလားေမာ အိပ္ေမာက်တတ္ေသာ တူေတာ္ ေမာင္ ရဲေအာင္ပင္လွ်င္ စက္ေတာ္ေခၚရာမွ လန္႔ႏိုးလ်က္ ဝူးဝူးဝါးဝါးႏွင့္ ဦးရီးေတာ္ရွိရာ အေပၚထပ္သုိ႔ တက္လာကာ ..
“ဦးႀကီးဒင္ ၊အဘယ္သတၱဝါက လာရစ္ပါသျဖင့္ သတ္ရန္ျဖတ္ရန္ အခ်ိန္မေတာ္ ႀကိမ္းေမာင္းေလသနည္း”
တူေတာ္ေမာင္၏ ဇာတ္ဟန္ပါေသာ အေျပာကုိ ယခင္ယခင့္ အခါမ်ားက ရယ္တျပံဳးျပံဳး၊ သြားဖံုးေပၚေအာင္ သေဘာက် ခဲ့ေသာ္ျငား ဤတစ္ႀကိမ္တြင္မူ ငယ္ထိပ္သုိ႔ေရာက္ေနေသာ ေဒါသသည္ အေျမွာင္းလုိက္ထြက္လာေလ၏။
“ေသာက္လုိက္ကန္းဆုိးမသိခ်က္ကေတာ့ကြာ၊ ႀကိမ္းေမာင္းေနတာ မဟုတ္ဘူးဟ၊ စာရြတ္စာအံေနတာ၊ျမန္မာသတ္ပံု သံေပါက္လုိ႔ေခၚတယ္၊ အိပ္မွာ အိပ္စမ္းကြာ၊ ထရုိက္မိမယ္”
“ေကာင္းလွေပၿပီ ဦးႀကီးဒင္၊ျပန္အိပ္ပါအံ့ ၊ စိတ္ကုိေလွ်ာ့ပါေလ”
ထြက္ခတ္ခတ္ရင္း ေအာက္ထပ္သုိ႔ ျပန္ဆင္းသြားေသာ တူေတာ္ေမာင္၏ သြန္သင္ဆံုးမစကားေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္၏ စိတ္ကုိ ပညာတည္းဟူေသာ ခၽြန္းျဖင့္ ဘရိတ္အုပ္လုိက္ရေပ၏။ သုိ႔ေသာ္ ႏွလုံးအိမ္ထဲတြင္ကား “ျမန္မာစာမွာ သတ္ပံုဟာ အသက္ဝိညာဥ္ပဲ” ဟူေသာ ငယ္ဆရာ၏ စကားသံကုိ ျပန္လည္ ၾကားေယာင္ကာ အံလက္စစာကုိ ဆက္ရြတ္မိျပန္ သည္။
“ယာဥ္ပ်ံစၾကာ ၊ ေရႊလိပ္ျပာ ၊ႀကိဳးၾကာကိုလည္း ရစ္ရမည္ ။”“ဇမၺဴ႕သေျပ ၊ အသီးေႂကြ ၊မိုးေျမကိုလည္း ရစ္ရမည္။ ”
“စည္းစိမ္မေၾက ၊ ႀကိဳးႏွင့္ေျဖ ၊လက္ေျခကိုလည္း ရစ္ရမည္ ။”“ရတနာစိန္ ၊ ၀င္းလွ်ံထိန္ ၊ေရာင္ရွိန္ကိုလည္း နသတ္မည္ ။”
“အသက္ဇီ၀ိန္ ၊ စုေတခ်ိန္ ၊ညႇိဳးပိန္ကိုလည္း နသတ္မည္ ။”“ပဥၥအာလိန္ ၊ တာ၀တိန္ ၊ေဒ၀ိန္ကိုလည္း နသတ္မည္ ။”“မိုဃ္းႀကိဳးပုဆိန္ ၊ တာ၀တိန္ ။ပစ္ခ်ိန္ကိုလည္း နသတ္မည္ ။”
………………………………
(၂)
အမွန္စင္စစ္ ဤဒုကၡ၊အႏွီဒုကၡကား ၾဆာဒင့္ထံသုိ႔ မုိးနတ္မင္း၏ပေယာဂေၾကာင့္၊အထက္ဘဝဂ္၊ေအာက္အဝီစိမွ ကံဆုိး မုိးေမွာင္က်ကာ ေရာက္လာျခင္းမဟုတ္။ ဒုကၡႏွင့္ ျပႆနာကုိ မီးခြက္ထြန္းရွာတတ္ေသာ၊ ကုိယ့္အပူ ကုိယ္ရွာ ၊ကိုယ့္မီး ကုိယ္ေမႊးလုိေသာ ကၽြႏု္ပ္၏ဓေလ့၊ စရုိက္ဝသီေၾကာင့္ ၾကံဳရျခင္းသာတည္း။ ျဖစ္ပံုပ်က္ပံု အလံုးစံုကုိ အစလွန္ရေသာ္ ဤသုိ႔ ျဖစ္၏။
အမိေျမေရႊႏုိင္ငံေတာ္သည္ ဒီမုိကေရစီဇမၺဴရစ္၊ေခတ္ၾကီးဆီသုိ႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ေလျပီဟု ဆုိၾကေလေသာေၾကာင့္ ၾဆာဒင္ တစ္ေယာက္ အကယ္တႏၱဳ ျပည္ေတာ္ဝင္ခဲ့ေသာ္ အလုပ္လက္မဲ့ တရာ့ကုိးတရာ့တဆယ္စာရင္း မဝင္စိမ့္ေသာငွာ စာေပ တုိက္တခုကုိ ထင္ရာစုိင္းထူေထာင္မိခဲ့ေလ၏။
အဆုိပါစာေပသုိ႔ အဦးအစ စတင္မိတ္ဆက္လာသူမွာ ရတနာပံု ေနျပည္ေတာ္မွ မႏၱလာဒကာသင့္ျဖစ္၏။ဒကာသင့္မွာ မန္းေဆးေက်ာင္းေတာ္ၾကီးမွ ကဝိတဆူျဖစ္ရကား သူ႔လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ဆရာဝန္ၾကီးတစ္ဦး၏ စာမူကုိ စက္တင္ပံုႏွိပ္ပါရန္ စပ္ဟပ္ကမ္းလွမ္းလာေသာ တခဏ၌ပင္ ေရငတ္တုန္းေရတြင္းထဲက်သူကဲ့သုိ႔ ၾဆာဒင့္ခမ်ာ ဝမ္းသာအားရ ခ်က္ခ်င္းပင္ ေခါင္းျငိမ့္ လက္ခံလုိက္ေလ၏။ စာေရးသူ၏ ကေလာင္နာမည္မွာ ဇာတ္ဟန္ပါေသာ္ျငား သူသည္ ေဖ့စ္ဘြတ္ေခၚ ေဆြသဟာစာမ်က္ႏွာ၌ ဆယ္လီဗရစ္တီျဖစ္ေနသည္ကတေၾကာင္း၊သူ႔စာေရးဟန္မွာ ျမဴးၾကြသြက္လက္သည္က တေၾကာင္း တုိ႔သည္လည္း ကၽြႏု္ပ္လက္ခံခဲ့ျခင္းအေၾကာင္းရင္းတစ္ရပ္ျဖစ္၏။(ဤကားစကားခ်ပ္)
(၃)
အဆုိပါစာမူသည္ ကြန္ျပဴတာစာစီသူထံမွတဆင့္ ကၽြႏ္ုပ္၏လက္ဝယ္သုိ႔ ေရာက္လတ္ေသာ္ ကၽြႏု္ပ္သည္ အျခားတပါးေသာ သူ မၾကံစည္ဝံ့ေသာ မဟာအၾကံအစည္ၾကီးတခုကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ စိတ္အားထက္သန္ေလ၏။ ဆင္ေခါင္းကုိ ေခြးခ်ီမည့္ ဧရာမအၾကံအစည္ကား ငါ၏စာေပတုိက္မွ ထုတ္ေဝလတၱံ႔ေသာ စာမူသည္ သတ္ပံုအမွားကင္းေစရမည္ ဟူေသာ အၾကံေပတည္း။ ဤကာလမဂၤလာအခါသမယမွ စတင္လ်က္ ကၽြႏု္ပ္သည္ ဒုကၡတည္းဟူေသာ လွလွႏွင့္ ဖူးစာ ဖက္ရေခ်ေတာ့ သည္။
ျမန္မာစာေပေခတ္ၾကီးကား ဂငယ္ေကြ႔ေကြ႔လ်က္ရွိျပီး ထြက္ရွိသမွ်ေသာ ဝတၳဳ၊သတင္းစာ၊ဂ်ာနယ္ဟူသမွ် သတ္ပံုမမွန္၊ တုိ႔ထံုးစံေခတ္သုိ႔ ေရာက္ေနခဲ့ေသာ အျဖစ္ကုိ ကၽြႏု္ပ္ မသိမဟုတ္။ သိပါ၏။လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ႏွစ္ခန္႔က ျမန္မာစာတြင္ သတ္ပံုမွန္သင့္ေၾကာင္း အေခ်အတင္စကားစစ္ထုိးၾကရာ၌ အေခ်ရွင္ ညီေတာ္ေမာင္၊နာမည္ေက်ာ္ဘေလာ့ဂါ နဗနက “အကုိၾကီးရာ၊ ဖတ္တဲ့သူ နားလည္ရင္ ျပီးတာပါပဲ။ဥပမာဗ်ာ အကုိၾကီးကုိ ျပန္ေပးဆြဲျပီး အကုိၾကီးမိန္းမဆီကုိ ျပန္ေပး ဓားျပေတြက စာတေစာင္ ပုိ႔တယ္ဆုိပါစုိ႔၊ အမဂ်ီး၊ ခင္ဗ်ားေယာက္က်ားအူးမင္ဒင္ အသက္မေသျခင္ရင္ ေငြတယာ လာပုိ႔ပါ ၊လုိ႔စာေရးတာကုိ နားလည္ရင္ျပီးတာပဲ” ဟူေသာ ပြဲသိမ္းလက္သီးေၾကာင့္ ၾဆာဒင္ခမ်ာ၊ ဖင္ထုိင္ကာ ဒုိင္ပြဲရပ္ အရွဳံးေပး ခဲ့ရဖူးေခ်သည္တမုံ႔။
(၄)
ဘယ္အရာမဆုိ လြယ္လြယ္ႏွင့္ လက္မေလွ်ာ့လုိေသာ၊ ေခတ္တည္းဟူေသာ ေရစီးကုိ အဆန္ကူးလုိေသာ ကၽြႏု္ပ္ကား သတ္ပံုစိစစ္ေရးစီမံခ်က္ၾကီးကုိ ပီျပင္စြာအေကာင္အထည္ေဖာ္အံ့ေသာငွာ ေရွးစာေဟာင္းတုိ႔ကုိ လွန္၏။ သတ္ပံုက်မ္းတုိ႔ ကုိ ေမႊ၏။ ေဒသႏၱရ၊ဘာသႏၱရစကားတုိ႔ပါ မက်န္ေစရ။အၾကိမ္ၾကိမ္အဖန္ဖန္ အာဂံုျပန္ေဆာင္၏။ အႏွီစာမူကို ဖတ္ရႈ ျပင္ဆင္ေနရင္းျဖင့္ သနားစရာအတို႔ကြ်န္ ငဒင္ငယ္မွာ ၿဖိဳးကနဲ ဝမ္းသာျခင္း၊ ဖ်တ္ကနဲ ဝမ္းနည္းျခင္း၊ လွပ္ကနဲ ရင္တုန္ျခင္း၊ ဇာတ္ကနဲ အေၾကာဆြဲျခင္း၊ ဖ်တ္ကနဲ လက္ပန္းေပါင္းခတ္ျခင္း အမွဳတုိ႔ကုိ ျပဳမိေလရာ ကၽြႏု္ပ္ကုိ ေဘးဘီမွ ေစာင့္ၾကည့္အကဲခတ္သူတုိ႔ပင္ ရူးမတတ္ရွိၾကေလ၏။
ကၽြႏု္ပ္သည္ နီျပာႏွစ္ေရာင္စပ္မွင္တံကုိ ယမထာေရႊၾကိမ္လံုးအသြင္ စိတ္ဝယ္စြဲမွတ္ ကိုင္ေဆာင္လ်က္ ….
“တရုပ္ဟူေသာအမွားကုိ တရုတ္ဟုျပင္သည္”
“ေတြ႔ဘူးလား ကုိ ေတြ႔ဖူးလား ဟု ျပင္၏”
“ပြဲသိိမ္းပလုိက္မယ္ ကုိ ပြဲသိမ္းပစ္လုိက္မယ္ ဟု တည့္မတ္၏”
“ပ႑ာပစၥည္း ကုိ ပဏၰာပစၥည္းဟု အမွန္ျဖစ္ေစ၏”
“ဘိက္သိက္ ကုိ ဘိသိက္ ဟု ေျပာင္းလဲ၏။”
“ မူးမတ္ကုိ မွဴးမတ္ သုိ႔ ျပန္ျဖစ္ေစ၏”
“ ျငိဳးငယ္ျခင္းကုိ ညွဳိးငယ္ျခင္းဟု ျပင္ျပန္၏။”
ထုိ႔မူတဝ ဆင္ၾကီးဂဠဳန္ခ်ီသည့္ အေရးအသားျဖစ္ေသာ “ေသခမူနာတေရာ္၌တည္း” ဟူေသာ စာအလြဲကုိ ပ်ဴ၊ပါဠိ၊ မြန္၊ျမန္မာေလးဘာသာျဖင့္ေရးထုိးအပ္သည့္ ရာဇကုမာရ ေက်ာက္စာ(ျမေစတီေက်ာက္စာ)ကုိ လွန္လ်က္ “ေသခမူနာ သေရာ၌တည္း” ဟု အမွန္ျဖစ္ေအာင္အားထုတ္မိျပန္၏။
ထုိထုိဤဤေသာ စာလံုးေရေထာင္ခ်ီသည့္ စာအက်အေပါက္တုိ႔ကုိ ဖင္ၾကားမွေခၽြးယုိေအာင္ ျပင္ရေသာ္ျငား ကၽြႏု္ပ္ပင္ပန္း သည္ မထင္မိေသး၊ဒုကၡဟု မသတ္မွတ္။စာစီဆရာ၏ အားနည္းခ်က္ဟုသာျမင္၏။ ငယ္ႏုစဥ္အရြယ္က သတ္ပံုမွားသျဖင့္ ဆရာမ၏ လက္စြဲေတာ္ေပတံႏွင့္ လက္ဆစ္တုိ႔အား ၾကိမ္ဖန္မ်ားစြာ အေခါက္ခံခဲ့ရသည္ကုိ ျပန္လည္သတိရျခင္းျဖင့္ အားတင္း၏။သုိ႔ေသာ္ ၊ သုိ႔ေသာ္ …. ။
ဤသုိ႔ေသာ္ကား တကုိယ္လံုးယားယံလာသေယာင္ခံစားရရံုမက ၊မႏၱလာဒကာသင့္ကုိပါ ပလီစိေခ်ာက္ခ်က္၊ ၾကမ္းပိုးကုိ မီးရထားစက္ေခါင္းျဖစ္ေအာင္ ၊ဤအေျခဆုိက္ေအာင္ အယံုသြင္းေလျခင္းဟူေသာအေတြးပင္ ဝင္လာကာ ၾကီးစြာေသာ စိတ္ဒုကၡကို ခံစားရေလသည္။ ဆက္၍ ရွဳပါေလာ့။
(၅)
အဆုိပါ စာမူ၏ တခုေသာေနရာ၌ “ခက္ထွာ” ဟူေသာ စကားလံုးကုိ ေတြ႔ရ၏။ ထူးဆန္းေသာ စကားလံုးေပတကားဟု သတ္ပံုက်မ္းကို လွန္၏။မေတြ႔၊ေပါရာဏျဖစ္တန္ရာသည္ဟူေသာ အေတြးေၾကာင့္ က်မ္းအဆူဆူကုိလွန္သည္။ မရွိ။ မတတ္ႏုိင္ ။ စာေရးဆရာသုိ႔ တုိက္ရုိက္ဆက္သြယ္ေမးျမန္းသမွဳ ျပဳရေတာ့သည္။
“ေအာ္ ဒါလား ဆရာ၊ (ခက္လုိက္တာ)ကုိ အခုေခတ္မွာ “ခက္ထွာ”လုိ႔သံုးေနျပီေလ၊ ဂ်ီေတာ့ ခ်ပ္တင္စကားအသံုး ဆုိပါ ေတာ့”
ကၽြႏု္ပ္ ရုတ္ျခည္းလဲ၍သာ ေသခ်င္ေတာ့၏။ ရွိေစေတာ့။ ဆက္၍လွန္ပါအံ့။
စာမူ၏ အျခားတပါးေသာ ေနရာတြင္လည္း .. ..“ပိတ္သတ္ၾကီး”ဟူေသာ ထူးဆန္းလွသည့္ စကားလံုးကို ေတြ႔ျပန္ရာ ဤကား ပရိသတ္ၾကီးကုိ ဆုိလုိဟန္ရွိေသာေၾကာင့္ အမွားျပင္ျပီးသည္၏တခဏ၌ စာေရးသူထံ အသိေပးျပန္ရာ .. “ပိတ္သတ္ၾကီးဆုိတာ အမွန္ဗ်။ ေမာ္ဒန္အသံုးအႏွဳံး ဆုိပါေတာ့” ဟူသတည္း။နီးရာတုိင္ကုိ ေခါင္းႏွင့္ေျပးေဆာင့္ခ်င္စိတ္ ကုိ အေတာ္ထိန္းရ၏။ ဆက္၍လွန္ျပန္ေသာ္ ..
“သမီးမွာ ကုိဝင္းၾကည္ရွိေနျပီ” ဟူေသာ စာသားကုိ ေတြ႔ျပန္၏။ “ဘယ္က ကိုဝင္းၾကည္ပါလိိမ့္။ ဇာတ္ေကာင္ကေလးမရဲ့ မိတ္ေဆြထင္ပါရဲ့။ ငါ့အသိကုိဝင္းၾကည္မ်ားလား ”ဟု၊ဇေဝဇဝါ ျဖစ္ရသည္၏ အဆံုးတြင္ ျပဳျမဲအတုိင္း စာေရးသူထံ ေမးရ ျပန္ရာ …။
“ေအာ္ ၊ဒါလား၊ ကိုယ္ဝန္ရွိတာကုိေျပာတာေလဗ်ာ”ဟူ၏။“ဗ်ာ” ဟုသာ ေအာ္ႏုိင္ေတာ့သည္။ တခါမွ မရွိခဲ့ဖူးေသာ ေသြးတုိးေရာဂါကို ရုတ္ျခည္းခံစားရသေယာင္ရွိလာေလသည္။ဆက္ဦးအံ့။ တခုေသာေနရာတြင္ ….
“အသည္းနာႏြန္းႏြန္းလုိ႔” ဟု ပါရွိျပန္၏။ “အသည္းနာလြန္လြန္းလုိ႔” ျဖစ္အံ့ထင္လ်က္ ျပင္မည္ၾကံေသာ ခဏတြင္ပင္ စာေရးသူကုိ ေမးမိျပန္ရာ ….
“ အဲဒါ အမွန္ေလဆရာ၊ မုိးဒီၾကီးရဲ့ လက္သံုးစကားဗ်” ဟူသတည္း။
“ဖုသြားျပီ” ဟူေသာစကားကိုလည္းေတြ႔ရျပန္၏။“စိတ္ဆုိး၊စိတ္ခု၊စိတ္ေကာက္သြားျပီ” ဟုဆုိသတည္း။
ထိုထုိေသာ သတ္ပံုထူး၊စကားဆန္းတုိ႔ကုိ နာခံျပင္ဆင္ျပီးသည္တြင္ ဇာတ္လမ္းဆံုးခါနီးတေနရာ၌“ ဥထုဇဥ္”ဟူေသာ စကားကုိ ေတြ႔ရျပန္ရာ၊ သည္တၾကိမ္ျဖင့္ အမွားေသခ်ာျပီဟု အရဲကုိးကာ “ပုထုဇဥ္”ဟု ျပင္ဆင္လ်က္ စစ္ေဆးျပီးဆံုးသည့္ စာမူဖုိင္ကုိ စာေရးသူ ျပန္ပုိ႔ျပီးသည္ႏွင့္ မၾကာမတင္ ျပန္စာေရာက္လာသည္ကား ….
“ က်ေနာ္ေရးထားတဲ့ “ဥထုဇဥ္” ဆုိတာ အမွန္ပါ၊က်ေနာ္ေဖာ္ျပထားတဲ့ ဇာတ္ေကာင္ဟာ သူ႔လဥသူ ထုျပီး ေသဖုိ႔ေကာင္း တဲ့ သူမုိိ႔ “ဥထုဇဥ္”လုိ႔ သံုးတာပါ” ဆုိေလသတည္း။ကၽြန္ေတာ္မ်ဳိးၾကီးငဒင္ကား အမွန္ပင္ေသသင့္ခဲ့ျပီ။
(၆)
အကၽြႏု္ပ္ကုိယ္တုိင္သာ သူ႔ဇာတ္ေကာင္ေနရာကုိဝင္ကာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ထုလ်က္ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ၾကီး အဆံုးစီရင္ခ်င္ စိတ္ေပါက္မိေတာ့သည္။ မႏၱလာ ဒကာသင့္ကုိ ဆံုမွာထည့္ေထာင္းကာ အမွဳန္႔ၾကိတ္ခ်င္စိတ္ေပါက္မိေတာ့သည္။အုိ၊ မႏၱလာဒကာသင့္၊ ကုိယ္ခ်င္းစာ၊နာႏိုင္ျခင္းငွာ …အသင့္အား ဆံုတြင္ ထည့္မေထာင္းမိခင္၊ ဒင့္ဘဝ ခဏယူပါခလွဲ႔။
……………………………..