ရာမူးအငူတုိက္ပြဲ
ယုိးဒယား၊မေလးနဲ႔အူရန္လားတပ္ေပါင္းစုဟာ လူမ်ဳိးမတူပဲ၊ေခါင္းေဆာင္မႈကြဲျပားေနတာေၾကာင့္ အေရးေပၚစစ္ေကာင္စီ အစည္းအေ၀းေခၚၿပီး ျမန္မာတပ္ရဲ့ ၀ါးခၽြန္၀ါးေညွာင့္အင္အားကုိ အားစမ္းမဲ့ တုိက္ပြဲတစ္တစ္ပြဲ၊ ရာမူးအငူမွာ တုိက္ၾကည့္ဖုိ႔ သေဘာတူၾကတယ္။သူတုိ႔ဟာ ညအေမွာင္ကုိ အကာအကြယ္ယူၿပီး ရာမူးကုိ တိတ္တဆိတ္ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတဲ့အေၾကာင္း မေလးကဗ်ာဆရာက ……
ရာမူးအငူကုိ ရြက္လႊြင္ခဲ့ၾကၿပီ။ရန္သူကုိအလစ္အငုိက္ဖမ္းဖုိ႔ ျမန္ႏုိင္သမွ် ျမန္ေအာင္ေလွာ္ခဲ့ၾကတယ္။ျမန္မာေတြကလည္း ကတုတ္က်င္းေတြေနာက္ကေန အသင့္ေစာင့္ၿပီး အေျမာက္နဲ႔ထုတယ္။ျမန္မာတုိက္ေလွ(၁၉)စီးေလာက္ ကမ္းကပ္ထားတာ ေတြ႔ရတယ္။၀ါးေညွာင့္ကတုတ္ေတြေနာက္မွာ ျမန္မာတပ္ေတြေဖြးလုိ႔။တပ္ေပါင္းစုက အေျမာက္နဲ႔ပစ္တယ္။၀ါးစေတြ ဖြာ ကနဲ၊ဖြာကနဲေပါ့။သံႀကိဳးဆက္ေတြထည့္ထားတဲ့ အေျမာက္ဆံကုိ ၀ါးနံရံဘယ္ခံႏိုင္မတုန္း။ျမန္မာ့အေျမာက္ဆံၾကားကပဲ မေလးစစ္ေလွႀကီးေတြ တစ္စီးၿပီးတစ္စီး ကမ္းကပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကတယ္။တကယ့္ေဖာင္ဖ်က္တုိက္ပြဲပဲ။ မေလးတပ္သားေတြဟာ ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ အသက္စြန္႔မယ္လုိ႔ စိတ္ပုိင္းျဖတ္ထားၾကပံုပဲ။လူငယ္ေလးေတြဟာ တကယ့္မဟာသူရဲေကာင္းႀကီး ေတြလုိ စစ္ေသြး၊စစ္မာန္အျပည့္နဲ႔။ေတာင္ကုန္းေပၚမွာ ၀ါးခၽြန္ခံတပ္ေတြ အခိုင္အမာတည္ထားတဲ့ ျမန္မာတပ္ေတြဟာ အေျမာက္ေတြနဲ႔ တရစပ္ပစ္ေနတယ္။တေလာကလံုး ကမၻာပ်က္တဲ့အတိုင္းပဲ။မေလးေလွေတြ နားကြဲမတတ္ စစ္ဘင္ ခရာသံ တညံညံနဲ႔ ရွိေနခ်ိန္မွာ ယုိးဒယားနခြန္စစ္သေဘၤာအုပ္စုဟာေသြးပ်က္ေနၿပီး မေလးတုိက္ေလွေတြေနာက္မွာ ေရသာခုိလိုက္ေနၾကတယ္။ပ်ားပုတုန္းေတြလို တရႊီရႊီ၊ ၀ီေခၚၿပီးေရာက္လာတဲ့ ျမန္မာအေျမာက္ဆံ အမ်ားစုဟာ ထိခ်က္ လြဲၿပီး ေရထဲက် ေပါက္ကြဲကုန္ေလရဲ့။တညလံုးအျပင္းအထန္ ဖက္ၿပိဳင္တုိက္ခိုက္ၿပီး၊ ေနာက္ေန႔ မြန္းတည့္ခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာတပ္ေတြ လက္ရည္က်စျပဳလာတယ္။
ျမန္မာတပ္ေတြ တပ္ပ်က္ၿပီး ဆုတ္သြားခ်ိန္မွာ သံု႔ပန္းနဲ႔ အဖိုးတန္ပစၥည္းေတြကုိ ရွာေဖြယူငင္သြားၾကတယ္။ ဒဏ္ရာရလုိ႔ မေျပးႏုိင္တဲ့ ျမန္မာတပ္သားတခ်ဳိ႕ အရွင္အဖမ္းခံရတယ္။ယုိးဒယားနခြန္တပ္ေတြဟာ အဲဒီအခ်ိန္က်မွ ျမင္းေတြေျပးသလုိ ကဆုန္ေပါက္ေျပးလာၾကၿပီး ျမန္မာေတြကုိအပုိင္းပုိင္းခုတ္ထစ္ၾကပါေလေရာ။ ေကာ္မရွင္နာမင္းႀကီးလည္း ဓါးတ၀င့္၀င့္နဲ႔ ကမ္းေပၚတက္လာၿပီး သူ႔နားကပ္လာတဲ့ ျမန္မာသံုးေယာက္ကုိ ဓားတစ္ခ်က္တည္းနဲ႔ ခုတ္ပုိင္းလုိက္တယ္။ေအာင္ပြဲရ မဟာမိတ္တပ္ေတြဟာ ျမန္မာေတြခ်န္ထားရစ္ခဲ့တဲ့ အဖုိးတန္ပစၥည္္္းေတြအကုန္ယူၿပီး ျမန္မာ့ေလွေတြအားလံုးကုိ မီးတုိက္ခဲ့ တယ္။အနည္းဆံုးျမန္မာ(၁၇)ေယာက္ကုိ အေသမိရံုမက၊ ေလွနဲ႔ေျပးမယ္လုပ္ေနတဲ့ ျမန္မာတပ္သားသံုးေယာက္ကုိ ဥပါယ္ တမ်ဥ္သံုးၿပီး အရွင္ဖမ္းႏိုင္ခဲ့တယ္။ျမန္မာတုိက္ေလွေတြကုိ လုိခ်င္ေပမဲ့ အခ်ိန္မရွိ၊ထိန္းသိမ္းဖုိ႔လည္းခက္တဲ့အျပင္ ျမန္မာ တပ္ကူေတြေရာက္လာမွာ စုိးရိမ္ရတာေၾကာင့္ မီးတုိက္ပစ္ရတယ္´
ကုိသက္ခုိင္ေျပာျပေသာ ယုိးဒယား-မေလးမဟာမိတ္တပ္ႏွင့္ျမန္မာတုိ႔ စစ္ပြဲသမုိင္း၊ ဤေနရာအေရာက္တြင္ က်ေနာ့္ စိတ္၀ယ္ တမ်ဳိးတမည္ျဖစ္လာသည္ႏွင့္ …
`လက္စသတ္ေတာ့ ျမန္မာေတြဟာ ယုိးဒယား-မေလးမဟာမိတ္တပ္ကုိ အရွဳံးႀကီးရွဳံးခဲ့တာပါကလား´
`က်ေနာ္လည္း စာဖတ္ေနရင္း ဒီေနရာအေရာက္မွာ ခင္ဗ်ားေတြးမိသလုိ ခံစားရတာပါပဲ၊မေလးစာဆုိ မွတ္တမ္းတင္ထားပံု က မေလးစစ္သည္ေတြဟာ မဟာသူရဲေကာင္းေတြျဖစ္၊ယုိးဒယားေတြက ငေၾကာက္ေတြျဖစ္၊ျမန္မာေတြကုိ ယုိးဒယား -မေလးတပ္ေတြက ျဖတ္ပုိင္းလွီးခ်ေအာင္ပြဲရတဲ့ ေလသံနဲ႔ပါပဲ၊တကယ္ေတာ့ ေစာေစာကေျပာတဲ့ တုိက္ပြဲဇာတ္လမ္းဟာ တုိက္ပြဲႀကီးတစ္ခုလံုးကုိ ျခံဳငံုၿပီး ေျပာတာမဟုတ္ပဲ။တုိက္ပြဲငယ္ တစ္ေနရာကိုသာ ရည္ညြန္းထားတာျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ ျမန္မာတပ္ေတြဟာ ထလန္ခံတပ္ကုိ ေလးဘက္ေလးတန္ ၀ုိင္း၀န္းပိတ္ဆုိ႔ထားၿပီး ျဖစ္ေနတာဗ်။ ဇာတ္လမ္းၿပီးေအာင္ စိတ္ရွည္ရွည္ နားေထာင္ၾကည့္ပါအံုးေလ၊ တုိက္ပြဲမွ မဆံုးေသးတာ´
`သုိ႔ကလုိျဖင့္ ခင္ဗ်ားရဲ့ဇာတ္လမ္းကုိ ဆက္ပါအံုးဗ်ာ´
က်ေနာ့္တုိက္တြန္း ေလာေဆာ္မႈေၾကာင့္ ကိုသက္ခုိင္သည္ ဇာတ္လမ္းကုိ ေရွ႕ဆက္ျပန္ပါသည္။
` ခံတပ္ေလးဘက္ေလးတန္ကုိ ျမန္မာေတြ၀ုိင္းထားၿပီမုိ႔၊ ဖူးခက္သားေတြ ၾကာၾကာေတာင့္ခံ မထားႏုိင္ေတာ့တဲ့အေၾကာင္း သတင္းေတြေရာက္လာတယ္။လက္နက္၊ခဲယမ္းနဲ႔ရိကၡာလည္းကုန္သေလာက္ရွိေနၿပီမုိ႔ အခ်ိန္ဆြဲေနရင္ ထလန္က်မွာပဲတဲ့။ ဒါနဲ႔ပဲ ခ်က္ခ်င္းတုိက္သင့္၊မတုိက္သင့္၊ မဟာမိတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေခါင္းခ်င္းရုိက္ၿပီး ညီလာခံၾကျပန္တယ္။ ျမန္မာ ပင္မတပ္ႀကီးကုိ ခံတုိက္ဖုိ႔က မဟာမိတ္တပ္အင္အားနဲ႔ ဆင့္ပါးစပ္၊ႏွမ္းပက္သလိုျဖစ္မွာမုိ႔ ေတြေ၀ေနတုန္း၊ ညီလာခံ မစဲခင္ ျမန္မာတပ္ေတြ၊ အလစ္၀င္တုိက္ၾကျပန္တာကုိ နဖူးေတြ႔၊ဒူးေတြ႔ႀကံဳရေရာတဲ့။
ေၾကာက္စရာေကာင္းလွတဲ့၊ေလလုိလ်င္ျမန္တဲ့ ျမန္မာတပ္မွဴးေတြဟာ ၀တ္ရံုနီႀကီးေတြနဲ႔ ဓားလြတ္တေဖြးေဖြးနဲ႔ အတင္းတက္ အတင္းတုိက္ၾကတယ္။မဟာမိတ္တပ္သေဘၤာေတြဆီက အေျမာက္ပစ္ကူေပးေပမဲ့ အရာမထင္ဘူး။ျမန္မာေတြဟာ နာရီပုိင္းအတြင္း သူတုိ႔လက္လႊတ္လုိက္ရတဲ့ ေနရာကုိ ဇြတ္အတင္း၀င္သိမ္းပစ္လုိက္တယ္။မဟာမိတ္တပ္ေတြဟာ ပင္လယ္ထဲက သူတုိ႔ေလွရွိရာေရာက္ေအာင္ ဒေရာေသာပါး ျပန္ေျပးလုိက္ၾကတာ ကုိရုိးရုိင္ကၽြန္းဆီ ဒုတ္ဒုတ္ထိ ေရာက္ကေရာ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ မဟာမိတ္တပ္ ဘာမွမတတ္ႏုိင္ေတာ့ပဲ၊ဘန္ေကာက္က တပ္မဟာကုိေစာင့္ရံုပဲ ရွိေတာ့ သတဲ့ဗ်။
ရာမူးတုိက္ပြဲၿပီးခါစမွာ ၿဗိတိသွ်ပုိင္ ကပၸတိန္ပီတာရဲ့ မြန္းထရုိ႕ကုန္သေဘၤာဟာ ဖူးခက္မွာ အျပင္းအထန္တုိက္ပြဲျဖစ္ေန တာကုိ သိပံုမရပဲ (ထ) ရူး၀ါးဆိပ္ကမ္းကုိ ကပ္လာခဲ့တယ္။ျမန္မာတပ္မွဴးဟာ မြန္းထရုိ႕သေဘၤာကုိ ပီနန္ဘက္ျပန္လွည့္ေစ
ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာတပ္မွဴးရဲ့ ပီနန္ၿဗိတိသွ်အစုိးရဆီကုိ ေပးတဲ့စာမွာ ေဖာ္ျပထားတာက …
ရာမူးနဲ႔(ထ)ရူး၀ါးမွာ ျမန္မာတပ္သားသံုးေထာင္ေလာက္ ယုိးဒယား၊မေလးတပ္ေတြ လွဳပ္ရွားမွဳကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနတုန္း ကပၸတိန္ပီတာ့ သေဘၤာ၀င္လာခဲ့တယ္။သေဘၤာဆုိက္ဆုိက္ျခင္း ရန္သူ၊မိတ္ေဆြ မကြဲျပားတာေၾကာင့္ သူ႔ကုိဖမ္းၿပီး ဌာနခ်ဳပ္ကုိ ေခၚလာတယ္။ကပၸတိန္ပီတာကုိ အေျခအေနရွင္းျပေနတုန္း သူ႔သေဘၤာက သူ႔ကုိမေခၚပဲ ထြက္သြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔မိတ္ေဆြ ဂၽြန္ဘာတဲလ္ကုိ အကူအညီေတာင္းၿပီး ကပၸတန္ကုိ ပီနန္အေရာက္ ျပန္ပုိ႔လုိက္တယ္လုိ႔ ဆုိတယ္။
(ယခုမ်က္ေမွာက္အခ်ိန္တြင္ .. ထလန္ခံတပ္ေဟာင္းေနရာဟူ၍ ယုိးဒယားတုိ႔အသိအမွတ္ျပဳ ထားေသာေ နရာျဖစ္သည္။အဆုိပါခံတပ္ကုိသိမ္းယူရန္ ယုိးဒယား-မေလးရွားမဟာမိတ္တ ပ္ႏွင့္ ျမန္မာတပ္တုိ႔ ရာမူးအငူတြင္ ျပင္းထန္ေသာတုိက္ပြဲၾကီးတစ္ရပ္ (၁၈၁၀) ဇန္န၀ါရီ(၁၂) ရက္ေန႔ တြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ထုိစဥ္က အေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ျပိဳင္ဘက္ကင္းေသာ ျမန္မာေရတပ္သည္ ယုိးဒယားမေလးရွား မဟာမိတ္တပ္ကုိ ျဖတ္ပုိင္းလွီးခ် ေအာင္ပြဲရခဲ့သည္။
ထလန္ခံတပ္ ဇာတ္သိမ္းခန္း
တိတိက်က်ေျပာရရင္ ရာမူးအငူတုိက္ပြဲဟာ (၁၈၁၀)ခုႏွစ္၊ဇန္န၀ါရီလ(၁၂)ရက္ေန႔မွာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ေတာင့္တင္းခုိင္မာလွပါ တယ္ဆုိတဲ့ ဖူးခက္ထလန္ခံတပ္ကုိ ျမန္မာတပ္ေတြ၀ုိင္းထားတာ (၂၆)ရက္ေျမာက္တဲ့ေန႔ပဲဗ်။ယိုးဒယား-မေလးရွား မဟာ မိတ္ တပ္ေပါင္းစုကုိ ျဖတ္ပုိင္းလွီးခ်ေအာင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာတပ္ဟာ ထလန္ခံတပ္ကုိ၊ အၿပီးတုိင္ေခ်မႈန္းဖုိ႔ ညဖက္ခ်ီတက္၊ ေန႔ဖက္အနားယူစံနစ္နဲ႔ ခံတပ္နားကုိ တေရြ႕ေရြ႕ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတယ္။
ခံတပ္ထဲမွာ အခုိင္အမာ ေနရာယူထားတဲ့ ဖူးခက္သားေတြကေတာ့ ေနာက္ဆံုးအခ်ိန္အထိ စစ္ကူေမွ်ာ္ေနတုန္း။ျမန္မာတပ္ ေတြဟာ မီးမွ်ားေတြနဲ႔ ပစ္လုိက္၊အေျမာက္ေတြနဲ႔ ခြင္းလုိက္ အမွည့္ေျခြ၊ေျခြလုိက္တာ ခံတပ္ဟာ လံုးပါး၊ပါးလာတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ ခံတပ္နံရံသံုးဘက္ကုိ မီးတုိက္ၿပီး က်န္တဲ့ခံတပ္ထြက္ေပါက္ေရွ႕မွာ အေျမာက္ေတြကုိစုၿပီး ခ်ိန္ထားသတဲ့။
ခံတပ္နံရံ မီးစြဲခ်ိန္မွာ မီးေတာက္ေတြ ႀကီးမားလြန္းတာေၾကာင့္ မလႊဲမေရွာင္သာ ဂိတ္ေပါက္က ထြက္ၾကရတဲ့ ယုိးဒယားစစ္ သည္မွန္သမွ် ျမန္မာ့အေျမာက္ဒဏ္ခ်က္နဲ႔ မရွဳမလွ ေသပြဲ၀င္ကုန္ေရာေပါ့ဗ်ာ။မဟာမိတ္တုိက္ေလွ(၆၄)စီးနဲ႔ ကုိရိုးရုိင္ ဘက္ကုိ ဆုတ္ခြာသြားတဲ့ ယုိးဒယား-မေလးမဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုဟာ ဘာမွမတတ္ႏုိင္ပဲ၊ ထလန္ခံတပ္ကေန ထြက္ေပၚ လာတဲ့ လိေမၼာ္ေရာင္ မီးညႊန္႔မီးေတာက္ႀကီးေတြကုိ ညလံုးေပါက္ေငးၾကည့္ေနခဲ့ရတယ္လုိ႔ဆုိသဗ်။ေနာက္ဆံုးေတာ့ ထလန္ ခံတပ္ဟာ မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ၿပီး ျမန္မာလက္ထဲကုိ အၿပီးတုိင္က်ေရာက္ခဲ့ေရာေပါ့ဗ်ာ။ျမန္မာေတြဟာ ဖူးခက္ကုိ အလံုးစံု ေအာင္ပြဲရခဲ့တယ္။ထလန္ခံတပ္က်တဲ့အခါ ျမန္မာတပ္ေတြဟာ သံုးေပါင္နဲ႔ေလးေပါင္ အေျမာက္ (၈၄)လက္၊စက္အေျမာက္ အလက္(၂၀)၊တူမီး(၅၀)၊မိသားစု(၃၀၀)နဲ႔ သံျဖဴေခ်ာင္းသံုးေထာင္ရတယ္။ အားလံုးကုိ ထား၀ယ္ျပန္ပုိ႔တယ္လုိ႔ေဖာ္ျပထား တယ္။
ျမန္မာတပ္ေတြဟာ တုိက္ေလွအစီး(၁၈၀)နဲ႔ ပက္ပရာတူးေျမာင္း၀ကေန ယုိးဒယားမဟာမိတ္တပ္ေတြကုိ အဆင္သင့္ ေစာင့္ႀကိဳေနတယ္။တခါတခါ ထြက္တုိက္တယ္။မဟာမိတ္တပ္ေတြဟာ ျမန္မာေတြ စစ္ကစားေနတာကုိ တပ္ကူေမွ်ာ္ရင္း လွိမ့္ခံေနရသတဲ့။ အဲဒီေခတ္ အဲဒီအခါက ျမန္မာေရတပ္ကုိ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ယွဥ္ႏိုင္တဲ့ ေရတပ္မရွိေသးဘူး လုိ႔ေတာင္ ဆုိတယ္ဗ်။ေရေၾကာင္းတုိက္ပြဲမွာ ကၽြမ္းက်င္လွခ်ည့္ရဲ့လုိ႔ ကိုယ့္ကုိယ္ကုိ အမႊန္းတင္ၾကတဲ့ မေလးတပ္သား ေတြကေတာင္ ` ျမန္မာတပ္သားေတြဟာ ေရေၾကာင္းတုိက္ပြဲမွာ သူလုိ၊ကိုယ္လုိပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ၾကည္းေၾကာင္း(ေျမျပင္) တုိက္ပြဲဆုိရင္ အင္မတန္ ေၾကာက္စရာေကာင္းတယ္။လူခ်ည္းေၾကာက္စရာ ေကာင္းတာမဟုတ္ဘူး။ျမန္မာ့၀ါးေညွာင့္က သာၿပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းေသး´လုိ႔ေတာင္ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ရသတဲ့။ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ ဖူးခက္တုိက္ပြဲတုိင္းလုိလုိမွာ ယုိးဒယားတပ္ေတြဟာ ျမန္မာတပ္ေတြကုိ ႀကံ႔ႀကံ႔ခံၿပီး တုိက္ႏုိင္တဲ့မွတ္တမ္း မေတြ႔ရဘူးဗ်ာ။ ျမန္မာတပ္ေတြ အင္နဲ႔အားနဲ႔ ထုိးစစ္ ဆင္လာခ်ိန္မွာ ယုိးဒယားတပ္ေတြဟာ ဖေနာင့္နဲ႔တင္ပါး တသားတည္းက်ေအာင္ ေျပးေလ့ရွိတာကုိ မေလးစာဆုိက ခပ္ေလွာင္ေလွာင္ မွတ္တမ္းတင္ထားေလရဲ့။
အေသးစိတ္ေျပာေနရင္ ဇာတ္လမ္းက ရွည္လ်ားလြန္းတာမုိ႔ အတုိခ်ဳပ္ၾကရေအာင္ဗ်ာ။ ဖူးခက္ကၽြန္း ျမန္မာလက္ကုိ က်ၿပီး ခ်ိန္မွာ ေျမာက္ပုိင္းက ယုိးဒယားတပ္ေတြ စစ္ကူေရာက္လာတယ္။ တုိက္ေလွ၊စစ္သည္၊ရိကၡာေတြ ျပန္လည္စုေဆာင္းၿပီး၊ သံုးလအၾကာမွာ တန္ျပန္ထုိးစစ္ဆင္တယ္။ ယုိးဒယားတပ္ႀကီးဟာ တုိက္သေဘၤာ(၁၈၀)၊စစ္သည္ဦးေရ (၈၀၀၀)ရွိၿပီး၊ ျမန္မာတပ္ဟာ တုိက္ေလွ(၁၈၀)ေက်ာ္၊စစ္သည္ကုိးေထာင္ေက်ာ္ရွိတယ္။ အဲဒီႏွစ္ဘက္ တပ္ႀကီးႏွစ္တပ္ဟာ ပက္ပရာ အရပ္မွာ ႀကီးမားျပင္းထန္တဲ့ ေရေၾကာင္းတုိက္ပြဲႀကီးကုိ ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကတယ္။
မေလးစာဆုိရဲ့ မွတ္တမ္းကေတာ့ ထူးမျခားနားလုိ႔ ဆုိရမယ္။ မေလးစစ္သည္ေတြ ဘယ္လုိရဲရင့္တယ္။စြမ္းစြမ္းတမံ ရင္ကို
ေျမကတုတ္၊မေၾကာက္မရံြ႕ ဘယ္လုိတုိက္ပြဲ၀င္ၾကတယ္ဆုိတာကုိ ခပ္ၾကြားၾကြားေရးျပတယ္။ ယုိးဒယားေတြကုိခပ္ႏွိမ္ႏွိမ္ မွတ္တမ္းတင္တယ္။ ပက္ပရာေရေၾကာင္းတုိက္ပြဲမွာ ျမန္မာတပ္ေတြကုိ ဘယ္လုိဘယ္ပံုေအာင္ပြဲရတယ္ဆုိတာ ရႊန္းရႊန္းေ၀ ေအာင္ ေရးျပထားေလရဲ့။ဒါေပမဲ့ ထံုးစံအတုိင္း ျမန္မာတပ္ဟာ ေသနဂၤဗ်ဴဟာအရ၊စိတ္ႀကိဳက္ရာသီဥတုကုိ ရႏုိင္ဖုိ႔ ခဏသာျပန္ဆုတ္သြားတာ။ တပ္လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းၿပီး၊မထင္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္မွာ ျပန္ေရာက္လာျပန္တယ္။ ယုိးဒယား၊မေလးတပ္ေပါင္းစုဟာ ဖူးခက္ကုိ ရက္ေပါင္း(၆၀)သာ ထိန္းထားႏိုင္ခဲ့တယ္။
ျမန္မာတပ္ေတြဟာ အလံုးအရင္းနဲ႔ထုိးစစ္ဆင္ျပီး ဖူးခက္ကုိျပန္လည္သိမ္းပုိက္ႏိုင္ခဲ့တယ္။ ထလန္ခံတပ္ကုိ ျပန္သိမ္းၿပီး ေျမသားနံရံနဲ႔ က်ဳံးေတြ ဖန္တီးတည္ေဆာက္ခဲ့ၾကတယ္။ဖူးခက္ကုိ တစ္ႏွစ္နီးပါး သိမ္းယူမင္းမူၿပီး (၁၈၁၀)ခုႏွစ္၊ စက္တင္ ဘာလဆန္းမွာ ျပန္ဆုတ္လာခဲ့တယ္လုိ႔ဆုိတယ္။ မေလးစာဆုိရဲ့အာေဘာ္အရ နခြန္စီထမရတ္ဘက္က ယုိးဒယားတပ္ႀကီး ခ်ီလာတာ ေၾကာင့္လုိ႔ဆုိေပမဲ့၊ က်ေနာ့္အျမင္အရ ျမန္မာဘုရင္ရဲ့ ထီးနန္းအရွဳပ္အေထြးနဲ႔ အျခားအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္သာ ျဖစ္တန္ ရာတယ္လုိ႔ ယူဆတယ္။ဘယ္ႏွယ့္ဗ်ာ။ မွတ္တမ္းအေစာင္ေစာင္မွာ ျမန္မာတပ္နဲ႔ ရင္ဆုိင္ေတြ႔ေလတုိင္း ေျခကုန္သုတ္ ေျပးေနေလ့ရွိတဲ့ ယိုးဒယားစစ္တပ္ႀကီး ခ်ီလာတာကုိ သတင္းၾကားရံုနဲ႔ ျမန္မာတပ္ေတြက ဆုတ္ခြာေျပး မတဲ့လား။
ယုိးဒယား-ျမန္မာဖူးခက္စစ္သမုိင္းကို ဒီေလာက္နဲ႔ရပ္ၾကစို႔ဗ်ာ။လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္၀န္းက်င္က ယုိးဒယားေျမမွာ က်ေနာ္ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတဲ့ ဘ၀တုိက္ပြဲေတြ အေၾကာင္း၊ ၾကံဳတဲ့အခါ ေျပာရေသးတာေပါ့။