၀၇ဒီဇင္ဘာ (၂၀၁၄)ေန႔ထုတ္၊မက္ဆင္ဂ်ာ၊အပတ္စဥ္ဂ်ာနယ္မွ ။ ။
မုန္တုိင္းထန္ေတာ့မည့္ျမန္မာျပည္
(မင္းဒင္)
(တစ္) ေထာင့္မ်ား
မဟာဂရုဏာေတာ္ႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ၊အနႏၱာတန္ခုိးရွင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္လက္ရွိလက္ရွိျဖစ္ေပၚေန ေသာ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိ ကမၻာၾကီး၏တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွ၊ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ဆုိျငားအံ့။သူသည္ စုိးရိမ္ထိတ္ လန္႔ေသာ အမူအယာျဖင့္၊ရင္ကုိ ဖိရင္း သက္ျပင္း၊သက္မအၾကိမ္ၾကိမ္ခ်ေနေပလိမ့္မည္။ထုိ႔နည္းအလားတူ ဆင္ျခင္တံု တရားကင္းမ့ဲေသာ လူယုတ္မာတစ္ဦးသည္လည္း၊ယင္းသုိ႔ပင္ လွ်င္ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ဆုိပါစုိ႔။သူသည္၊မ်ားစြာႏွစ္ေထာင္း အားရေက်နပ္ ဝမ္းေျမာက္ေသာ မ်က္ႏွာထားျဖင့္ ေအာင္ႏိုင္ေသာစစ္သူၾကီးကဲ့သုိ႔ စိတ္ၾကီး ဝင္ေနေပလိမ့္မည္။
ထုိ႔အတူ ျမန္မာျပည္တြင္ခ်က္ျမွဳပ္ဖြားျမင္ခဲ့ေလေသာ သင့္အေနျဖင့္ ပစၥကၡျမန္မာျပည္၏ေရွ႕ေရးကုိ၊မည္သုိ႔ ေတြးျမင္ခံစား ေနရပါသနည္း။ျမန္မာျပည္ဖြား၊သာမာန္ႏိုင္ငံတစ္ဦးသာျဖစ္ေသာ က်ေနာ့္အေနျဖင့္မူ ေအာက္ပါအတုိင္း ရွဳျမင္ခံစားမိသည္။
(ႏွစ္)အိပ္မက္
ျမန္မာ့အေရးကုိရွည္ရွည္ေဝးေဝးေနာက္ေၾကာင္းျပန္ေနလွ်င္အပ္ေၾကာင္းထပ္ရာက်ေပလိမ့္မည္။သုိ႔ျဖစ္၍လိုတုိရွင္းအႏွစ္ ခ်ဳပ္အားျဖင့္သာေဖာ္ျပလုိသည္။
(၁၉၆၂)ခုႏွစ္မွစတင္၍၊မ်က္ေမွာက္ကာလသုိ႔တုိင္၊ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္တုိ႔သည္သမုိင္းေပးတာဝန္ဟုရမယ္ရွာအေၾကာင္း
ျပလ်က္၊ျမန္မာျပည္၏တုိင္းေရးျပည္ရာတုိ႔ကုိ စီမံခန္႔ခြဲၾကေလရာ၊ျမန္မာျပည္သည္ကမၻာေပၚတြင္အဆင္းရဲအမြဲေတဆံုးႏိုင္ငံ စာရင္းသုိ႔ ဝင္လ်က္ရွိသည္ကိုေထာက္ခ်င့္ျခင္းျဖင့္ ယင္းတုိ႔၏အရည္အေသြးကုိ ဆန္းစစ္ႏိုင္သည္။ထုိလမ္းဆံုးမွသည္ (၂၀၁၀) ေရြးေကာက္အျပီး ဒီမုိကေရစီအေရြ႕ဆီသုိ႔ဦးတည္သည္ဆုိျပန္ေသာအခါ၌လည္း၊အျမစ္ျပတ္မတြန္းလွန္သာ၍သာ လက္ပုိက္ၾကည့္ေနခဲဲ့ရေသာ ျမန္မာလူထုသည္ အမည္ခံျမန္မာ အစုိးရသစ္ကုိ အယံုအၾကည္မရွိခဲ့ၾကေခ်။
သုိ႔ေသာ္၊ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္လႊတ္ေတာ္သုိ႔ေရာက္ရွိလာျခင္း၊ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းရပ္ဆုိင္းလိုက္ျခင္းတုိ႔သည္ ျမန္မာလူထုကုိ အံအား သင့္ေစေသာအခ်က္မွာမူ အမွန္ျဖစ္၏။
(၂၀၁၂)ခုႏွစ္တြင္၊အာဏာရအစိုးရသည္ အလုပ္လက္မဲ့လႊတ္ေတာ္ကုိကုစားရန္ အေနာက္ဘက္သုိ႔ယိမ္းခဲ့ၾကသည္။အေမရိ ကန္သမၼတကုိယ္တုိင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သုိ႔ေရာက္ရွိလာၾကသည့္အခါတြင္မူ ဒီမုိကေရစီ အေရြ႕ေျခလွမ္းမ်ား အဘယ္ ေၾကာင့္ျဖစ္ေပၚလာရေၾကာင္းရုိးတုိးရိပ္တိတ္သေဘာေပါက္စျပဳလာကာ ျမန္မာ့ဒီမုိေရးအလွည့္ အေျပာင္းအေပၚ ယံုၾကည္မွဳ အိပ္မက္မ်ားစတင္ျမင္မက္ခဲ့ၾကသည္။အစုိးရေခါင္းေဆာင္တုိ႔၏ျပည္ပခရီးစဥ္မ်ားေၾကြးျမီဝန္ထုပ္ ဝန္ပုိးေလွ်ာ္ပစ္ျခင္းမ်ား ေၾကာင့္ လူထုသည္ပုိ၍အားတက္ေမွ်ာ္လင့္လာၾကသည္။မည္သုိ႔ပင္ဆုိေစ၊အစုိးရ၏စီမံခန္႔ခြဲမွဳမ်ားမွာ လူထု၏အျမင္တြင္ သံသယပြားဖြယ္အခ်က္အလက္မ်ားၾကိဳၾကားမျပတ္ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚေနခဲ့၏။
ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္နီးကပ္လာခ်ိန္၊ဖြဲ႔စည္းပံုဥပေဒကုိျပင္ဆင္ရန္အသံဗလံမ်ားဆူညံလာေသာအခါ အာဏာရအစုိးရသည္ ေလးပြင့္ဆုိင္ရ မည့္အေရးကုိ (၁၄)ပြင့္ဆုိင္ကာ ေဆြးေႏြးေရးသိပ္သည္းဆကုိ အရည္က်ဲေစခဲ့သည္။ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အတုိက္ အခံတစ္သေဘာတည္းအသံညီခဲ့ေသာ ေျခာက္ပြင့္ဆုိင္ကို သမၼတႏွင့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တုိ႔က ေရွ႕ဆင့္ ေနာက္ဆင့္ဆုိသလုိျငင္းပယ္ လုိက္သည့္အခ်ိန္တြင္ ျမန္မာလူထုသည္ ဤတၾကိမ္တြင္လည္း အလိမ္ခံရျပီျဖစ္ေၾကာင္း သတိခ်ပ္မိလ်က္ မက္လက္စ အိပ္မက္မ်ားပ်က္ျပယ္ခဲ့ရျပန္သည္။
(သံုး) မုိက္တြင္း
သမၼတႏွင့္ကာကြယ္ဦးစီးခ်ဳပ္တုိ႔သည္ လူထုအေနျဖင့္အာသာျပင္းျပစြာေတာင္းဆုိေနသည့္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကုိ တျပိဳင္ နက္တည္းဆုိသလုိ ျငင္းပယ္လုိက္သည္ကို ေထာက္ရွဳ၍၊ယင္းတုိ႔မလြန္ႏုိင္ေသာ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဦး၏ ၾကိဳးဆြဲခံေနရမွဳ ေလာင္းရိပ္မိလ်က္ရွိေၾကာင္း တဲ့တုိးပင္ဝန္ခံရာေရာက္ေလသည္။တဆက္တည္းမွာပင္ ေခတ္ၾကီး၏အေရြ႕ ကုိ နားလည္ သိျမင္ ျခင္းမရွိပဲအာဏာကုိအငမ္းမရဆက္ဖက္တြယ္ထားလုိသူတုိ႔၏မူလစိတ္ရင္းကုိ ေဖာ္ျပလ်က္ရွိေလသည္။
တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ေခတ္ေျပာင္းခဲ့ျပီဆုိသည့္ လြန္ခဲ့ေသာေလးႏွစ္ကာလအတြင္း၊အာဏာရသူအမ်ားစု သည္၊ျပင္ဆင္ ေျပာင္းလဲလာေသာ ဥပေဒနည္းဥပေဒမ်ားကုိ၊မလိမ့္တစ္ပတ္၊လက္တစ္လံုးျခားျပဳလ်က္၊ဒီမုိကေရစီအေရြ႕ကုိ ကိုယ္က်ဳိး အျဖစ္ဆက္လက္ပံုေျပာင္း ခဲ့ၾကသည္ကို ျမန္မာလူထုအေနျဖင့္ မီဒီယာ၏ေက်းဇူးေၾကာင့္ မ်က္ဝါးထင္ထင္ သိျမင္ခြင့္ရ လာၾကသည္။သုိ႔ေၾကာင့္ပင္လူထု၏အသိအျမင္သည္ အထုိက္အေလ်ာက္ပြင့္လင္းလာေနျပီျဖစ္၏။
အစုိးရကမူ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို ၎တုိ႔ဖန္တီးသည္ဟုဆုိေသာ္ျငား၊ျဖစ္စဥ္အရပ္ရပ္ကုိ ေစ့စပ္စြာေထာက္ရွဳလွ်င္၊ အေနာက္ႏိုင္ငံတုိ႔၏အေပးအယူသေဘာ၊လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည့္ တြန္းအားမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္းသိသာလွသည္။
ယခုေနာက္ဆံုးအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာအာဏာပုိင္တုိ႔ေရြးခ်ယ္လုိက္သည့္ လမ္းေၾကာင္းသည္ ေရြးလမ္းအမွားၾကီးျဖစ္၏။သမုိင္း တြင္ကုိယ္ က်င့္သိကၡာတရားတစ္ျပားသားမွ မရွိသည့္ပုဂၢိဳလ္အျဖစ္စံတင္ထုိက္သူတစ္ဦး၏လက္ညွဳိးညြန္ရာသုိ႔ ၎တုိ႔၏ စည္းစိမ္အာဏာလက္မလြတ္ေစေရးအလုိ႔ငွာခရီးဆက္ ေနၾကျခင္းျဖင့္မုိက္တြင္းနက္ေအာင္တူးေနၾကျပန္ေလျပီ။
(ေလး) ဖ်က္ျမင္း
မ်က္ေမွာက္ေခတ္၏အေရြ႕မွန္ကုိ ကမၻာၾကီးႏွင့္ယွဥ္၍ရင္ေဘာင္တန္းမၾကည့္မျမင္ႏိုင္ေသာ အုပ္စုိးသူမွန္သမွ် တုိင္းျပည္၏ ရန္ဆူးရန္ေျငာင့္သစၥာေဖာက္ေလာက္ေကာင္မ်ားစာရင္းသို႔သြင္းရေပလိမ့္မည္။အစုိးရႏွင့္စစ္တပ္ကိုအမွီျပဳ၍ ရႏုိင္သမွ် ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားအတြက္ေလာဘေဇာတုိက္ေနၾကသူမ်ားအားလံုးသည္လည္း အဆုိပါ စာရင္းတြင္အက်ဳံးဝင္သည္။
အာဏာႏွင့္လုပ္ပုိင္ခြင့္မွအက်ဳိးစီးပြားျဖစ္ခဲ့ေသာ၊ေရႊပံုေပၚတြင္စံေနႏုိင္သည့္ အစုိးရကို မ်က္စိစံုမွိတ္ေထာက္ခံေနၾကသူတုိ႔ သည္လည္း ဤစာရင္းမွမကင္း။ေငြငါးေထာင္၊ဒန္ေပါက္တစ္ထုတ္၊ေခါက္ဆြဲေၾကာ္တစ္ပြဲျဖင့္ ေက်နပ္ကာ၊ႏံုနဲ႔ေသာအသိ ဥာဏ္ျဖင့္ ႏြားထီးမွန္းမသိ၊ႏြားမမွန္းမသိ၊ကုိယ့္ထမင္းအလုိ႔ငွာ၊အစုိးရကိုေယာေရာင္ေထာက္ခံေနၾကသူတုိ႔သည္လည္း ၾကံ ရာပါစာရင္းဝင္၏။ႏုိင္ငံအေရးအတြက္တမ်ဳိးသားလံုးရင္တမမ၊အပူလံုးၾကြေနခ်ိန္တြင္၊ဘာသာေရးမ်က္ႏွာဖုံးစြပ္ထားသည့္၊အရည္ျခံဳသံဃာ တစ္ခ်ဳိ႕သည္လည္း ဤဖ်က္ျမင္းစာရင္းတြင္ထိပ္ဆံုးမွေဖာ္ျပရမည္ျဖစ္သည္။
ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားပါဝင္ခြင့္ေတာင္းဆုိျခင္းျဖင့္၊ႏိုင္ငံေရးကိုဘာသာေရးႏွင့္ေရာေမႊရန္ အားထုတ္ေန သူတုိ႔၏အႏၱရာယ္သည္အလြန္ၾကီးမားလြန္းလွသျဖင့္ တုိင္းျပည္ အတြက္၊ စုိးရိမ္ဖြယ္ရာအေျခအေနျဖစ္သည္။ ယင္း၏ ေနာက္ကြယ္တြင္၊လူမသမာမ်ားရွိေနသည္မွာ ေသခ်ာသည္။အတုိက္ အခံပါတီအား၊ဆန္႔က်င္တုိက္ခိုက္ရာတြင္၊ ဘာသာ ေရးကုိအသံုးခ်လာျခင္းမွာအသိဥာဏ္ႏံုနဲ႔လြန္းလွ၏။
၎တုိ႔အေနျဖင့္အမွားသည္အမွားအမွန္သာျဖစ္။အမွားႏွစ္ခုသည္ အမွန္မဟုတ္ဟူေသာရုိးစင္းလွသည့္ ယုတၱိသေဘာမွ် ကုိပင္၊ေကာင္းစြာ နားလည္ၾကဟန္မတူေခ်။
စစ္ေရးပထဝီဝင္အရအခ်က္အခ်ာက်လာေသာ အာရွေဒသ၏မဟာဗ်ဴဟာအေနအထား၊ကမၻာ့ႏုိင္ငံံေရး၊စီးပြားေရးေရစီး ေၾကာင္းတုိ႔ကုိ သိျမင္နားလည္မွသာ ျမန္မာျပည္၏ေကာင္းမြန္ေသာအေရြ႕ကုိ ဖန္တီးႏုိင္မည္ျဖစ္ရာ၊အထက္ပါစာရင္းဝင္ သူတုိ႔ႏွင့့္(၂၀၁၅)အလြန္တြင္ တုိးတက္ဖြံ႔ျဖိဳးေသာႏုိင္ငံေတာ္သစ္ၾကီးဆီသုိ႔ဆက္လက္ခ်ီတက္ၾကဦးမည္ဆုိလွ်င္ကား၊အလြန္ ဟာသရသေျမာက္ေသာျပက္လံုးတစ္ခုသာျဖစ္ေပလိမ့္မည္။
(ေျခာက္) မုန္တုိင္း
မ်က္ေမွာက္ေခတ္သည္လြန္ေလျပီးေသာကာလမ်ားကကဲ့သုိ႔ မသိ၊မတတ္တာမရွိ၊ဥာဏ္ပညာၾကီးသူပါရမီမ်ားဟန္ေဆာင္ ကာ ဟိတ္ဟန္တစ္လံုးထုတ္၍ရေသာအေျခအေနမဟုတ္ေတာ့ျပီ။ဘက္ေပါင္းစံုမွ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္၍ စီမံခန္႔ခြဲေနၾက သေယာင္ မုိးတလံုးေလတလံုးလုပ္ေနရမည့္အခ်ိန္မဟုတ္ေတာ့။ကြန္ျမဴနစ္ေသြးဆံုးေနေသာ ရုရွႏုိင္ငံလုပ္လက္နက္မ်ား ကုိ ၊ဥေရာပသမဂၢမွ၊ရုရွအားစီးပြားေရးပိတ္ဆုိ႔ထားခ်ိန္တြင္၊ဘီလာရုဇ္ႏုိင္ငံမွတဆင့္ဝယ္ယူျခင္းသည္အေျမာ္အျမင္နည္းရာ ေရာက္သည္။အေနာက္ႏုိင္ငံတုိ႔ႏွင့္ တုိက္ရုိက္ခ်ိတ္ဆက္ဝယ္ယူႏိုင္ရန္ စစ္ေရး၊စီးပြားေရးက႑တုိ႔တြင္တုိးျမွင့္ဆက္ဆံျခင္း သည္သာ နည္းလမ္းအမွန္ျဖစ္၏။
ကြန္ျမဴနစ္ ႏွင့္ အရင္းရွင္စပ္က်ကာ၊ သိကၡာမရွိသည့္၊ အာရွခ်ဥ္ဖတ္ တရုတ္ျပည္အားကုိးျဖင့္ ျပည္ပက်ဴးေက်ာ္မွဳကို ရင္ဆုိင္မည့္အေတြး အေခၚႏွင့္ေလသံမွာရွက္ဖြယ္လိလိသာျဖစ္ေလသည္။
အစုိးရႏွင့္စစ္တပ္သည္ ဟုတ္သည့္ေနရာတြင္ သေဘာကြဲ၍ မဟုတ္သည့္ေနရာတြင္ ညီညြတ္ေနၾက၏။ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အေကာင္အထည္ေပၚလာလွ်င္ အာဏာပါဝါေလွ်ာ့က်မည္ကိုစုိးရိမ္လ်က္ရွိၾကသည္မွာ တုိင္းျပည္အတြက္အလားအလာ ေကာင္းမဟုတ္ေခ်။
ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးသည္ လတ္တေလာအေျခအေနတြင္ ျမန္မာျပည္အတြက္ ေသေရးရွင္ေရးျဖစ္၏။အပြင့္အရည္အတြက္ သည္အဓိကမက်ေခ်။ အရွင္းဆံုးဆုိရလွ်င္ တုိင္းျပည္ေရွ႕ေရးကုိ အမွန္တကယ္ေစတနာထားသူ၊ တစ္ဦးတည္း၏တစ္ပြင့္ တည္းျဖင့္ပင္ ပြဲသိမ္းႏုိင္၏။ ထုိပုဂၢိဳလ္အေရြ႕မျပသျဖင့္သာ အပြင့္သံသရာလည္ေနရျခင္းသာျဖစ္။ယခုမူအပြင့္ေရြးေနၾက ဆဲ၊ အပြင့္စာရင္းတြင္ပါဝင္ခ်င္သူမ်ားေနၾကဆဲျဖစ္ရာ တလြဲဆံပင္ေကာင္းသည္ဟုသာဆုိခ်င္သည္။အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပ သမဂၢသည္ တရုတျ္ပည္ႏွင့္အားျပိဳင္မွဳတြင္အလြယ္တကူလက္ေလ်ာ့ေပးလိမ့္မည္မဟုတ္သျဖင့္ ျမန္မာအစုိးရအေနျဖင့္ အခ်ိန္အဆအလြန္ေကာင္းရန္လိုသည္။
ပစၥကၡအခ်ိန္၌လူထု၏အသိအျမင္သည္ အထုိက္အေလ်ာက္ပြင့္လင္းလာေနျပီျဖစ္၏။
အာဏာလက္ကုိင္ရွိေနသူမ်ားအဖုိ႔ ယခုအေျခအေနအတုိင္းသာဆင္ျခင္တံုတရားမဲ့ေဆာင္ရြက္မွဳမ်ားျဖင့္ ေရွ႕ခရီးဆက္ေန ၾကပါမူ မၾကာမတင္ေသာကာလ မ်ားအတြင္း၊တုိင္းျပည္ကုိေကာင္းစားေစလုိေသာ ျပည္သူလူထုၾကီး၏အင္အားကုိ မေသြ မေသြ ရင္ဆုိင္ၾကရေပ လိမ့္မည္။ယင္းအေျခအေနသည္ တုိင္းျပည္ႏွင့္လူထုအတြက္ မုန္တုိင္းျဖစ္သကဲ့သုိ႔ အုပ္စုိးသူ တုိ႔အတြက္လည္း၊ ေလာင္မီး မိုးၾကိဳးက်မည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္ျဖစ္လာႏိုင္ပါသည္။
(ခုနစ္) နိဂံုး
လက္ရွိအေျခအေနအတုိင္းဆုိလွ်င္၊အရာရာသည္တစ္ဖက္ေစာင္းနင္းျဖစ္လ်က္ရွိ၏။ဒီမုိကေရစီသေႏၶတည္စ ျမန္မာျပည္ ေရွ႕ေရးသည္ အလြန္တရာရင္ေလးဖြယ္ ေကာင္းလွသည္။
မဟာဂရုဏာေတာ္ႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္မူေသာ၊အနႏၱာတန္ခုိးရွင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္လက္ရွိလက္ရွိျဖစ္ေပၚေန ေသာ အေျခအေနအရပ္ရပ္ကုိ ကမၻာၾကီး၏တစ္ေထာင့္တစ္ေနရာမွ၊ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ဆုိျငားအံ့။သူသည္ စုိးရိမ္ထိတ္ လန္႔ေသာအမူအယာျဖင့္၊ရင္ကုိဖိရင္းသက္ျပင္း၊သက္မအၾကိမ္ၾကိမ္ခ်ေနေပလိမ့္မည္။ထုိ႔နည္းအလားတူ ဆငျ္ခင္တံုတရား ကင္းမဲ့ေသာ လူယုတ္မာတစ္ဦးသည္လည္း ယင္းသုိ႔ပင္ လွ်င္ေစာင့္ၾကည့္ေနသည္ဆုိပါစုိ႔။ သူသည္၊မ်ားစြာႏွစ္ ေထာင္း အားရေက်နပ္ ဝမ္းေျမာက္ေသာ မ်က္ႏွာထားျဖင့္ ေအာင္ႏိုင္ေသာစစ္သူၾကီးကဲ့သုိ႔ စိတ္ၾကီး ဝင္ေနေပလိမ့္မည္။